drie Mitsubishi A6M jagers aangevallen. Meer aan
vallen volgden de dagen daarna. Hoewel de
Nederlandse vliegers met hun Brewster Buffalo
jagers probeerden een verdediging op te zetten,
werd de situatie geleidelijk kritiek en gingen meer
en meer vliegtuigen verloren. Een van die toestellen
betrof een KNILM Douglas DC-3 (PK-AFW), die gedu
rende de start van het West veld werd getroffen en
in de jungle neerstortte.
Uiteindelijk verlieten de overgebleven Nederlandse
vliegtuigen de basis op 29 januari 1942 en trok de
ML zich terug naar Java. De vliegbasisstaf bleef ach
ter en ontving op 8 maart 1942 orders van het
hoofdkwartier van het KNIL op Java tot overgave,
hoewel wapens, materieel en vliegveld niet vernield
mochten worden. De Japanse troepen kwamen pas
op 19 maart 1942 in Samarinda II aan en het mees
te ML-personeel gaf zich toen over en werd krijgsge
vangene.
De lokatie van Bandar Melalan (Bron: Pieter Sinnema)
Groepjes militairen van de KNIL troepen die de
basisbeveiliging hadden verzorgd, zetten echter de
strijd voort in de jungle. Uiteindelijk werden de
meeste van hen gevangen genomen en geëxecuteerd
door de Japannners. Een van deze groepjes hield
het tot april 1943 in de jungle uit, waar ze bij een
stam van vriendelijke Dayaks verbleven. De laatste
twee van deze militairen werden door een andere
Dayak stam, aangetrokken door een Japanse prijs
op hun hoofd, gevangen genomen en aan de
Japanners overgeleverd. Toen dit gebeurde, bestond
het Japanse garnizoen te Samarinda II slechts uit 25
man.7
De taak van dit kleine garnizoen was het onderhou
den van de basis in a minimale gebruikstaat, iets
dat waarschijnlijk het opruimen van bomen en tak
ken van de startbaan inhield. De afgelegen locatie
van de basis bracht een onoverkomelijk bevoorra
dingsprobleem en, vanuit een strategisch perspec
tief, lag de basis te ver van Java om een effectieve
rol te kunnen spelen. In plaats van op Samarinda II,
concentreerden de Japanners hun inspanningen op
Manggar, het burger vliegveld van Balikpapan. ter
wijl ze ook het vliegveld Seppingang te Balikpapan
aanlegden. Dit laatste vliegveld werd hun voor
naamste basis.
TNI-AU gebouw in Sendawar (Bron: Pieter Sinnema)
m -w I