De Blue Diamonds
onder vrienden en bekenden. Jim Nissen vertelde
dat hij vaak platen en cassettes uitwisselde met zijn
Nederlandse vrienden en vriendinnen. Muziek was
volgens hem heel belangrijk, niet alleen uit pure
muzikale interesse; als sfeermaker bij feestjes en
om op te dansen is muziek onmisbaar.28 Dat soort
ontspanning is misschien wel des te belangrijker
voor militairen op een buitenlandse missie.
In 1970 werkten er al duizend Amerikanen op CNA,
meest jonge mannen en een enkele vrouw. Dat aan
tal zou vanwege de taakuitbreiding die in 1969 in
was gegaan, binnen een paar jaar stijgen naar vier
duizend. De kans dat uit eigen gelederen meerdere
goede bands samengesteld konden worden, werd
daardoor veel groter. Ook was het aantal zwarte
Amerikanen op CNA aanmerkelijk toegenomen.
matieve mededeling met een niet te onderschatten
effect. Ze hadden geen platen en waren dus niet op
de radio te horen, maar dankzij de promotie van
Nissen kwamen ze er bij Boltini toch tussen. 'From
the U.S.A.' was overigens in die tijd van de ver
scherpte Vietnam-protesten en andere tegenculture-
le stromingen, niet overal een mooie binnenkomer.
Nissen, in zijn hart een echte hippie, herinnert
zich, dat hij de Nederlandse kapper op de basis wat
extra betaalde om zijn haar niet al te kort te knip
pen, want hij wilde er juist in die jaren niet al te
veel als een Amerikaan uitzien. Daar kreeg hij trou
wens wel last mee: (te) lang haar was niet toege
staan op CNA.26 Te lang haar bestond niet voor de
bezoekers van café De Tregter aan de Oudegracht,
hangout van de Utrechtse hippies, waar in de week
ends ook vaak Amerikanen kwamen. CNA intensi
veerde in die tijd de contacten met de lokale bevol
king om meer begrip te kweken voor de
Amerikaanse aanwezigheid. Dat leek toen meer
nodig dan ooit. Alle voormalige CNA-ers die in 2002
via internet zijn gevonden en vervolgens via e-mail
benaderd, zijn trouwens onverdeeld enthousiast
over hun verblijf op Soesterberg. Ze typeren de alge
hele relatie tussen Amerikanen en Nederlanders als
'absolutely great' of met woorden van gelijke strek
king.27
Inmiddels was er op CNA voor kinderen van CNA-
ers een teen club, waar lokale jongeren als intro
ducés bij konden. Ook was er een audio club gestart
via welke CNA-ers muziekinstrumenten en -appara
tuur konden aanschaffen. Ze konden er ook muziek
kopiëren op cassettebandjes, een nouveauté, en ide
aal om een eigen keuze aan muziek te verspreiden
Hoog niveau
Begin jaren zeventig deed een Surinaamse soulband
uit Amersfoort, met drie zwarte zangers van CNA
en een blanke trompettist/saxofonist van CNA van
zich spreken. De naam van de groep, Liberation of
Man, was bedacht op CNA. Gitarist Dave McDonald
herinnert zich dat de Amerikanen de juiste sfeer
wisten te creëren en 'omdat er goede zangers
waren, had de begeleiding het wat dat betreft een
stukje makkelijker. Dat was in feite een perfecte
combinatie'. Hij merkte aan allerlei dingen dat de
band serieuzer werd genomen dan 'willekeurige
Antilliaanse, Surinaamse of Nederlandse muzikan
ten die in dezelfde stijl muziek maakten, want geen
Nederlander kon zomaar zeggen "Ik weet waar
ik het over heb". Dus het gaf ook iets meer stan
ding, iets meer status aan het gebeuren, want het
waren Amerikanen die zongen.'29
Niet alleen was het 'hun muziek', ze hadden als
zwarte Amerikanen ook minder problemen dan de
zwarte nieuwe Nederlanders, die in het uitgaansle
ven vaak werden gediscrimineerd. Zelfs op een
gegeven moment op zo grote schaal, dat de in 1978
naar Engels voorbeeld hier opgerichte organisatie
Rock Against Racism het probleem aan de kaak stel
de.30 Daarbij onderzocht zij ook een aantal
Utrechtse discotheken. Club Cartouch, open gegaan
in 1972, was een favoriete uitgaansplek voor CNA-
ers, ongeacht hun huidskleur. Cartouch heeft in
het Utrechtse veel betekend voor de acceptatie en
promotie van de 'echte* zwarte dansmuziek; de
club engageerde ook regelmatig bands uit binnen-
en buitenland, waaronder Liberation of Man.
Zwarte Amerikanen van CNA hadden de beste
20