Fairey Fireflies Mk.l op Hato, met op de voorgrond een afgeschreven exemplaar NIMH 023605
Staatssecretaris van Marine Doorman had
verondersteld, bleek de zaak nog steeds actief. De
staatssecretaris was nu boos op de Vlagofficier MLD
over de hele gang van zaken. De marine stelde dat
eind 1953 niet was gegarandeerd dat er negen
Fireflies beschikbaar zouden zijn voor overdracht,
terwijl werd aangevoerd dat als er inderdaad negen
Mark I's moesten worden geleverd, de reparatie van
de hiervoor benodigde P-28 niet voor rekening van
het MLD-budget kon komen. Begin januari 1955
werd vernomen dat Haile Selassie Nederland aan de
gedane belofte wilde houden, maar dat hij het
revisiecontract van Aviolanda onaanvaardbaar
achtte. Met andere woorden: Nederland moest dat
betalen. De marine nam het standpunt in dat de
revisiekosten een aangelegenheid waren tussen
Ethiopië en Aviolanda waar de marine niet voor
zou opdraaien. Zo bleven alle partijen om de hete
brij heen dansen en het leek erop dat niemand
verantwoordelijkheid wilde nemen voor de door
Prins Bernhard gedane belofte aan de keizer. Het
zal dan ook grote verbazing hebben gewekt toen de
prins later liet weten dat hij per brief op 1 maart
1955 aan de keizer had gemeld dat de Nederlandse
regering de - veel hogere - kosten van de revisie op
zich zou nemen, nadat - alweer volgens de prins -
staatssecretaris Moorman hem positief had
verzekerd dat de prins zich geen zorgen hoefde te
maken over de rekening van Aviolanda, want 'die
nemen wij dan wel over'.
Afgeblazen
Het eind van het liedje was dat iedereen het er wel
over eens was dat Haile Selassie de rekening toch
niet zou betalen en de 'positieve toezegging' die
Staatsecretaris Moorman zou hebben gedaan bleek
niet zo hard als de prins wel zal hebben gehoopt en
misschien ook verwacht. Minister van Buitenlandse
Zaken Jozef Luns kreeg in juni 1955 de vervelende
taak om aan Prins Bernhard uit te leggen dat de
Nederlandse regering niet van plan was om de
kosten op zich te nemen en hem te verzoeken om te
proberen zijn vriend de Ethiopsche keizer over te
halen alsnog te betalen. De prins meende - terecht
- dat dit nooit zou lukken en ging er dus niet op in.
Tot ieders opluchting werd tezelfdertijd vernomen
dat Haile Selassie geen gebruik meer wilde maken
van het aanbod van de Fireflies. Daarmee bleef nog
het probleem bestaan van de inmiddels door
Aviolanda gemaakte kosten a 68.500 voor vervoer
van de vier eerste kisten van Hato naar Nederland,
maar deze rekening werd tenslotte wel door de
Marine betaald. De vijf nog op Curasao in opslag
staande Fireflies Mk.l werden uiteindelijk vanaf
juni 1955 ter plaatse gesloopt. Over het Ethiopische
eigendomsrecht van de vier naar Nederland
verscheepte machines maakte men zich niet meer
druk en ze werden aldaar afgeschreven.
Met dank aan Coen van de Heuvel en Nico Geldhof
18
