Pionierswerk van de Genie
Over Schukking
28 juli 1908: eerste vluchten bij de Stompert, methode Chanute en methode Wright
De vliegproeven van de Wrights met een vliegtuig
met een door een motor aangedreven propeller heb
ben wereldwijd de nodige publiciteit gekregen. Het
is een vliegtuig met een eigen krachtbron, dit in
tegenstelling tot de eerdere zweefvliegtuigen die zij
hebben gebouwd om de beginselen van het vliegen
onder de knie te krijgen. De Wrights zijn op de
hoogte van de het werk van Otto Lilienthal in
Duitsland en van andere pioniers aan het einde van
de 19e eeuw. Door hun proeven verbeteren zij de
constructie van het vliegtuig en vinden een oplos
sing voor de stabiliteit en de besturing ervan.
De techniek van het vliegen is een van de onderwer
pen waarvoor de Genie in ons land een warme
belangstelling heeft.
Al in de jaren tachtig van de negentiende eeuw
experimenteert men met de ballon als uitkijkpost
voor de vuurleiding van de artillerie. De Genie
bestudeert ook de vliegproeven met 'een toestel
zwaarder dan lucht'. Onder leiding van de tweede
luitenant W.H. Schukking wordt in de Legerplaats
bij Zeist een zweeftoestel gebouwd naar model van
een van de toestellen van de Wrights. Schukking
ondervindt daarbij de warme steun van zijn superi
euren: de latere generaal Snijders en kapitein
Wallaart Sacré.
Het toestel, zo beschrijft Schukking het zelf. heeft
een geraamte van dunne bamboestaven die door
koperdraad onderling zijn verbonden en met staal
draden (pianosnaren) als trekschoren in de diagonale
richting zijn verstijfd. Het boven- en onderdraagvlak
zijn van continental-ballonstof vervaardigd. Door
middel van wilgen tenen is aan de vlakken ene
bepaalde kromming gegeven, die nodig is om de
opstijgende kracht die een gevolg is van de schuin
naar boven gerichte tegenwind een zo gunstig moge
lijke richting en grootte te doen verkrijgen. Aan het
geraamte zijn twee sturen (voor en achter) met bam
boestaven aan het geraamte bevestigd.
Met dit toestel zijn in juli 1908 nabij de Stompert bij
Soesterberg glijproeven gedaan, waarbij Schukking
zelf het toestel bestuurt, eerst op de methode van
Chanute, hangend onder het toestel, dan op de
Wright-manier liggend in het toestel. De afgelegde
afstand is een meter of vijftien. De conclusie van
Schukking is dat de helling van de Stompert niet
steil genoeg is en de tegenwind ten tijde van de
proefnemingen te gering om een groter prestatie
mogelijk te maken. Maar gevlogen heeft het.
In een krantenverslag uit die dagen lezen we over
deze vluchten. 'Het is voor een verstandigen
Nederlander toch eigenlijk wel raar om nou ook aan
die uitheemse fratsen mee te doen. Hoe haalt de lui
tenant het in zijn hoofd!'
Het blijft bij deze enkele serie zweefsprongen.
Het zweeftoestel van tweede luitenant W.H. Schukking, foto via Genie Museum Vught
