40 jaar
van beide ouders konden Leendert en zijn oudere
broer na de lagere school de Mulo bezoeken met de
bedoeling daarna te gaan werken om zo aan het
totale gezinsinkomen bij te dragen. Het zou voor
Leendert anders uitpakken. Zoals zoveel bij andere
jongens uit die tijd het geval was, had de vliegerij
op hem een grote aantrekkingskracht. Het stond
voor hem vast: hij wilde vlieger worden. Tot zijn
grote verdriet ging deze droom in rook op. Leendert
was twee centimeter te klein om te voldoen aan de
keuringseisen van die tijd. Iemand met zijn lengte
zou bij een verticale spin niet tegelijkertijd full
opposite rudder en full forward stick kunnen geven. De
stoel kon in die dagen niet worden aangepast aan
de lengte van de vlieger. Vastbesloten om zijn geluk
toch in de vliegwereld te beproeven volgde Leendert
na de Mulo in de avonduren lessen aan de
Luchtvaartschool in zijn geboortestad waar hij zich
bekwaamde in tal van vakken die in feite de basis
legden voor zijn technische carrière in de
luchtvaart. Praktische ervaring deed hij overdag op
door van augustus 1935 tot oktober 1936 als
volontair te werken in de werkplaats van het
Luchtvaartbedrijf op Soesterberg. Het was voor
Leendert vanzelfsprekend zich bij de
Luchtvaartafdeeling aan te melden als gewoon
soldaat voor de lichting 1936. Op 8 oktober volgde
zijn inlijving als soldaat-vliegtuigmaker op
Soesterberg. Hij mocht dan wel niet als vlieger in
opleiding als een van de 'mannen in het leer'
rondlopen, maar Leendert was wèl op de bakermat
van de Nederlandse militaire luchtvaart. In de
avonduren bekwaamde hij zich verder in praktische
vakken als lassen, metaalbewerking, construeren
van houten vleugels et cetera. Na zijn diensttijd
tekende de jonge Van de Graaf nog voor drie jaar
bij. Het zou anders uitpakken. Voor de oorlog
waren er innige banden tussen de militaire - en
civiele vliegerij. Vliegers van de Luchtvaartafdeeling
vlogen bijvoorbeeld als co-piloot op tweemotorige
toestellen van de KLM. De KLM kreeg ervaren
vliegers op de bok en de Luchtvaartafdeeling kon
rekenen op een groeiend aantal vliegers, die
ervaring hadden opgedaan met het vliegen met
meer dan één motor. Met de komst van
jachtkruisers en dergelijke niet onverstandig. Zo
kon het gebeuren dat Leendert van de Graaf in
september 1938 eervol ontslag kreeg toen hij
succesvol had gesolliciteerd naar een vijfjarig
contract als leerling Boordwerktuigkundige (BWK)
bij de KNILM in voormalig Nederlands-Indië.
Gedurende vier jaar ontplooide de jonge leerling
zich tot een technisch veelbelovende BWK. Aan deze
leerzame periode kwam na Pearl Harbor op
7 december 1941 ook voor Indië een abrupt einde.
De opmars van de keizerlijke Japanse troepen was
door de geallieerde mogendheden niet te stoppen.
Zeker na de val van Singapore was het duidelijk:
na de overweldiging van Nederland op 10 mei 1940
zou ook Indië het onderspit delven.
De Indische overheid had eerder de KNILM onder
militair gezag gesteld met onder andere de taak
om zoveel mogelijk belangrijke regeringsfunctio
narissen naar Australië te evacueren. De KNILM was
eveneens gemachtigd om zoveel mogelijk
bemanningen, gehuwd personeel en hun gezinnen
8
