40 jaar
door te vliegen naar Batavia. Wittert besloot daarop
op 15 september via Singapore naar Pakan Baroe op
Sumatra te vliegen waar de inwoners van het
voormalige jappenkamp behoefte hadden aan
medische voorzieningen. Terug in Singapore kwam
de toestemming om naar Java te vliegen alsnog af.
Niet dat er nog veel hulpmateriaal aan boord was,
in wezen was bijna alles al weggegeven. Maar
Wittert had zoals eerder gezegd, een zeer
persoonlijke redenen: zijn vrouw en kinderen. Op
17 september vlogen de Dakota's volgestouwd met
vaten vliegtuigbenzine, naar Java. Aan boord van de
eerste vlucht naar bevrijd Java herinnerde Van de
Graaf zijn vertrek van Java dat op het punt stond
zich over te geven, ruim driejaar eerder. Wat
volgde was, zo vat Edward Vandegraaff deze tocht
nu samen, niet alleen een streven om zoveel
mogelijk bijstand te verlenen, maar ook een
zoektocht van de commandant naar zijn naaste
familie. Uiteindelijk vond Wittert in één van de
voormalige jappenkampen bij Batavia zijn gezin.
Hij slaagde erin om hen aan boord te smokkelen
van zijn Dakota. Aan boord van dit vliegtuig zaten
zo'n 30 voormalige geïnterneerden die door de
Nederlandse overheid waren aangewezen om als
eerste geëvacueerd te worden. Na een vlucht van 28
uur landde op 23 september 1945 Van de Graaf op
het vliegveld van Brisbane. Aan een wel heel
bijzondere vlucht van ruim twee weken was een
eind gekomen.3
In november later dat jaar assisteerde Van de Graaf
de Chief Maintenance Engineer bij de aanschaf van
17 C-47 Dakota's van de Amerikaanse luchtmacht op
Manilla. Enige maanden later voerde hij gedurende
de periode van zo'n negen maanden alle
testvluchten uit als co-pilot engineer van
gereviseerde vliegtuigen. Tijdens deze periode was
hij drie maanden lang Chief Maintenance Line-
Inspector, de resterende zes Chief Flight Engineer.
In de tussentijd doorliep Van de Graaf een complete
Link Training Course bij zijn squadron waarna op
11 januari 1946 een grote wens in vervulling ging:
Leendert van de Graaf ging solo op een Tiger Moth
van zijn vliegclub, the Royal Oueensland Aero Club. Na
zoveel jaren kon hij zich nu met recht vlieger
noemen.
In augustus 1946 kreeg Van de Graaf, teruggekeerd
naar de KNILM, instructie op de C-54 Skymaster,
waarna hij snel zijn aantekening kreeg om ook op
dit type vliegtuig als BWK te functioneren. Op
6 oktober daaropvolgend maakte hij aan boord van
Een overzicht van de route die Vandegraaff vloog
met Wittert van Hoogland in 1945
een Skymaster de eerste vlucht naar Holland, zoals
zijn logboek vermeldt. Nog drie van dergelijke
vluchten zouden in het volgend halfjaar
plaatsvinden. In deze periode trouwde hij met zijn
Australische vrouw Merle.
Op 31 mei 1947 ging Leendert met Groot Verlof en
wachtte in Batavia de resultaten van het opgaan
van de KNILM in de KLM af. In augustus 1947
volgde overplaatsing naar de KLM in Nederland in
de rang van BWK 3e klasse. In Amsterdam kwam
hun enige zoon Robin ter wereld. Van de Graaf
volgde een bijscholing om op de Lockheed L 049 en
L 749 Constellation te kunnen vliegen. Met dit type
toestel dat Vandegraaff nog steeds als zijn favoriet
beschouwt, maakte hij lange afstandsvluchten naar
Batavia en New York. Op 1 januari 1948 volgde de
bevordering tot BWK der 2e klasse. Exact een jaar
later volgde de bekroning op zijn technische
carrière. Van de Graaf mocht als Boordwerk
tuigkundige der le klasse nu vier banden als
uniformuitmonstering dragen.
Het moge dan met de carrière van Van de Graaf
persoonlijk crescendo gaan, de KLM als Nederlandse
luchtvaartmaatschappij begon politieke hinder te
krijgen van de strijd in Indonesië in de jaren 1947
1950. In 1949 vaardigde een aantal Aziatische
landen een luchtvaartboycot uit tegen de KLM. Het
luchtruim van India en Pakistan werd voor de
maatschappij verboden gebied. De belangrijke
11
Grote Oceaan
Indische Oceaan
AUSTRALIË
.Batavia
Tonnis vil
Canberra