4-
40 jaar
hoe op Calshot de navigatie- en waarnemers
opleiding was georganiseerd. In 1936 ging op "de
Mok" een dergelijke opleiding van start voor alle op
het vliegkamp geplaatste officieren-vlieger. Na het
behalen van het marinevliegbrevet in combinatie
met het waarnemersbrevet 2e klas werden deze
jonge officieren voor een meerjarige torn naar de
MLD in Nederlands-Indië overgeplaatst. Wat ook als
mogelijk doel van dit bezoek aan Calshot geweest
kan zijn, was de interesse naar het functioneren
van de Kleine Vaartuigendienst aldaar. Opmerkelijk
is in ieder geval, dat "de Mok" enige jaren later de
beschikking kreeg over twee snelle vaartuigen met
ambulance-faciliteiten aan boord en - niet te
vergeten! - een gloednieuwe bommendoelboot voor
de waarnemersopleiding.
In hoeverre Calshot eind mei 1940 als evacuatie
bestemming bij de MLD-bemanningen nog een rol
heeft gespeeld, valt helaas niet meer met zekerheid
vast te stellen. Het vliegkamp had op dat moment
vrijwel geen operationele taak toegewezen gekregen
en diende - zoals eerder vermeld - vooral voor de
opleiding van vliegend- en technisch personeel.
Vanuit de vliegbases in Frankrijk, waar de
Nederlandse Fokkers waren neergestreken, was
Calshot het dichtstbijzijnde vliegkamp op Britse
bodem. Met name vanwege de geëxposeerde ligging
van het vliegkamp tijdens de Duitse Adler Angriff
konden de Nederlandse bemanningen met hun
Fokker-vliegtuigen slechts korte tijd op Calshot
verblijven. Zoals bekend volgde begin juni 1940 de
overplaatsing naar RAF Pembroke Dock. Van
daaruit werden de Fokker T.VIII-w's ingeschakeld bij
de konvooibewaking boven de Western Approaches,
de Ierse Zee en het Kanaal van Bristol.
De introductie van deze diverse faciliteiten voor de
zeilsport werd al spoedig gevolgd door die voor
andere soorten sportbeoefening. Zo werd in de
aanwezige grote Sunderland-hangaar een velodrome
ingericht, werden drie skischansen gebouwd en
verrees een oefengelegenheid voor bergbeklimmers.
Verder kwamen er schietbanen voor geweer- en pijl
en—boogwedstrijden. Ten slotte werd op dit terrein
een restaurant met een gezellige pub geopend.
Calshot is sindsdien hierdoor een veelbezochte
ontspanningsplek voor de bewoners van
Southampton en wijde omgeving geworden.
Calshot Castle, het eeuwenoude kustfort, werd
intussen omgetoverd tot een historisch museum.
Uiteraard kreeg de rijke luchtvaarthistorie van het
vliegkamp een prominente plaats in de tentoon
stellingsruimten van het museum toebedeeld. Zo
wordt de historie rond de Schneider-bokaal vrij
uitgebreid in de fotogalerij uitgebeeld. Hetzelfde
geldt voor de activiteiten op het vliegkamp tijdens
de twee wereldoorlogen.
Toen wij bij ons bezoek in 2006 de opmerking
plaatsten, dat in mei 1940 een vrij grote groep
Nederlandse vliegtuigbemanningen met hun
vliegtuigen een voorlopige safe haven op Calshot
vonden, bleek dit feit de museumdirectie volkomen
onbekend te zijn. Voor mij was dit voldoende reden
direct een serie foto's van de MLD-bemanningen èn
hun watervliegtuigen aan het museum te schenken.
Als extra werd nog een foto van de 320 crest
toegezonden, met de opmerking "dat dit
Nederlandse squadron de eerste geallieerde eenheid
was die binnen RAF Coastal Command gezamenlijk
met de Britten de strijd tegen Nazi Duitsland
aanbond".
De metamorfose van Calshot
Na de officiële uitdienststelling van RAF Station
Calshot in april 1961 ging het terrein met meer
dan veertig dienstgebouwen, hangaars als ook de
artillerievesting en het eeuwenoude kasteel
ogenschijnlijk een periode van verwaarlozing
tegemoet. Dankzij een loffelijk initiatief van de
Hampshire County Council kwam evenwel al
spoedig een verandering ten goede in deze situatie.
Begonnen werd met de oprichting van een
zeilschool, die speciaal de regionale jeugd de
mogelijkheid verschafte zich tegen een redelijke
prijs in de zeilsport te bekwamen. Stalling van- en
onderhoud aan particuliere zeilboten en zeejachten
maakten Calshot Spit als snel tot een populaire
plaats van samenkomst voor Britse zeezeilers.
BRONNEN:
Chaz Bowyer, Royal Air Force Calshot 1913 -1961,
Newcastle upon Tyne (1997)
A history of Calshot Spit, brochure uitgegeven door de
Hampshire County Council (z.j.)
R. Bowyer. Calshot with pride, artikel gepubliceerd in
Air Clues van May 1961, 242 - 245
C.F. Andrews E.B. Morgan. Supermarine aircraft since
1914, Putnam/London (1981)
18
