Kapitein vlieger waarnemer
J.P. van Helsdingen
en de Brewster-afdeling 2-V1.G.V
door Theo de Jongh
7
Bij het Cradle of Aviation Museum
(CAM) op Long Island, New York, is
kortgeleden de aldaar gebouwde replica
van de Brewster Buffalo aan het MLM
overgedragen. Het toestel is geschilderd
in de kleuren van sergeant-vlieger G.M.
Bruggink van de Militaire Luchtvaart
(ML) van het Koninklijk Nederlandsch-
Indisch Leger (KNIL). Op 8 december
1941, de dag van de oorlogsverklaring
aan Japan, waren er minder dan 60
Brewsters voor de ML-KNIL beschikbaar.
Enkele afdelingen van de ML werden
met deze toestellen uitgerust. Een van
die afdelingen was de Tweede Afdeling
van de Vijfde Vliegtuiggroep (2-V1.G.V)
waarvan Bruggink deel uitmaakte. Een
relaas over de inzet van 2-V1.G.V, de
Brewster Buffalo en de mensen die er in
vlogen. Daarbij vooral de schijnwerpers
op de kapitein vlieger-waarnemer J.P. van
Helsdingen, commandant 2-V1.G.V.
Jaap van Helsdingen op de KMA 1930-1931). Naar alle
waarschijnlijkheid is Jaap, voorste rij uiterst links, met
zijn collega naast hem, hier ouderejaars. De eerstejaars
cadetten dragen allen een hoofddeksel
Bron: Archief De Jongh
Zijn jeugd
Jacob Pieter van Helsdingen werd geboren op 7
maart 1907 te Soerabaja.1 Het gezin verhuisde naar
Bandoeng toen Jaap een jaar of twaalf was. Enkele
jaren na die verhuizing ontsnapte Jaap door louter
toeval aan de dood. Op zekere dag had hij namelijk
het plan opgevat om met twee vriendjes de vulkaan
Tangkoeban Prahoe2 te beklimmen. Moeder ver
bood haar toen vijftien jarige zoon echter aan deze
beklimming mee te doen omdat hij nog huiswerk
moest maken. Zijn twee vrienden gingen zonder
hem. Eén van de jongens viel tijdens de tocht en
ademde toen de laaghangende giftige dampen in.
Zijn vriendje wilde hem optillen en ademde door de
grote inspanning zelf ook die dampen in. Beide jon
gens stierven op de bodem van de vulkaan. Jaap was
aan de Tangkoeban Prahoe ontsnapt, maar zou die
vulkaan toch nog een rol in zijn leven gaan spelen?
