Deibei werd enige malen door een
Japanner getroffen; hij had onder
andere treffers in de olietank vóór
hem waardoor de olie naar buiten
Het kratermeer van de Tangkoeban Prahoe: zijn laatste rustplaats?
Bron: Internet
spoot en de cockpit inwaaide. Zijn koppelgenoot
Scheffer was niet meer te zien. Deibei wist zijn
Brewster op Andir in een regenbui aan de grond te
zetten. Hij klapte op de baan waarna een der wielen
onder het toestel werd weggerukt. Van kop tot teen
onder de olie kon Deibei uitstappen.
Vdg. Scheffer, die dus achter Deibei vloog, werd tij
dens dit gevecht van achteren door zes jagers aange
vallen en wist die van Deibei weg te lokken.
Ook hij moest de ongelijke strijd staken en wist zijn
licht beschadigde machine op Andir neer te zetten.
Inmiddels zagen Van Helsdingen en Bruggink kans
de weg noord van Lembang te bereiken. Daar stel
den de Japanse troepen zich op voor de aanval op
Bandoeng. Omdat de beide ML-vliegers op boomtop
hoogte vlogen, konden ze onmiddellijk aanvallen.
Zij bleven dit volhouden tot zij door vijandelijke
jagers werden geattaqueerd.3 Bruggink waarschuw
de Van Helsdingen door een wing-tip seintje en brak
af naar rechts; langs een omweg wist hij Andir te
bereiken.
Van Helsdingen. die het seintje van Bruggink óf
negeerde óf het eenvoudigweg niet had gezien,
vloog alleen door. Even later werd hij neergeschoten
waarbij hij sneuvelde.
Direct na de capitulatiebesprekingen van de Neder
lands-Indische regering op 8 maart 1942 te Kalidjati
hebben Nederlandse militairen nog pogingen in
het werk gesteld om Van Helsdingen te zoeken.
Aangezien zij van de Japanners niet meer mochten
vliegen, werd de zoekactie vanaf de grond onderno
men. Resultaten bleven uit en kapitein Van
verjaardag, per auto naar het Commando ML om
te informeren of er opdrachten voor zijn afdeling
waren.
Die ochtend kwam bij het Commando - eindelijk -
een verzoek om luchtsteun binnen van de gen-maj
Pesman, die tot taak had de Bandoengse hoogvlakte
te verdedigen, om de Japanse troepen die voor de
Lembangstelling lagen, te bestoken. Gen-maj Kengen
vond de aanval niet raadzaam, maar Pesman stond
er op dat de aanval zou worden uitgevoerd, al was
het maar om het moreel van de KNIL-militairen op
te vijzelen. Ook Van Helsdingen had sterke beden
kingen tegen deze opdracht. Hij achtte de risico's,
afgewogen tegen te behalen resultaten, te groot.
Pesman vond de luchtsteun echter dermate urgent
dat de opdracht tot elke prijs moest worden uitge
voerd. Van Helsdingen moet toen tegen Kengen heb
ben gezegd dat de opdracht zou worden uitgevoerd,
maar dat het een zelfmoordmissie zou worden.
Jaap van Helsdingen was vastbesloten om - ondanks
zijn vliegverbod - zelf met deze missie mee te gaan.
Dat besluit werd hem iets gemakkelijker gemaakt
toen hij na terugkeer op Andir te horen kreeg dat
Jolly binnenkort vader zou worden. Hij ging naar
Jolly - die reeds met de andere drie aangewezenen
startklaar in hun Brewsters zaten - toe en beval
hem uit te stappen. Daarop nam hij zelf in het
toestel plaats. Rond drie uur die middag van de 7C
maart stegen de vier Brewsters vanaf Andir op en
vlogen richting Lembangstelling.
Na de oorlog schreef elt Deibei over deze actie in
een rapport;
7 maart 1942. Met de vier
Brewsters opgeweest voor het
mitrailleren van Japanse troepen
noord van Lembang om 3 uur
's middags. Zware bewolking
boven Bandoeng. We wisten dat
er gecapituleerd zou worden.
Hielden met opzet radiostilte om
onze komst niet te verraden. Ik
had Scheffer als koppelgenoot en
dekte met hem Van Helsdingen
en Bruggink die ongeveer 200
meter beneden ons zaten
20
