II. De Eendenkooy tijdens de oorlog Bij de uitbreiding van het vliegveld bouwen de Duitsers een verkeerstoren in de zuidwestelijke hoek van het veld. Dat strekt zich dan uit tot voorbij de Huijbergseweg naar de Groene Papegaai. De toren heeft in de noordwest hoek van het huidige Kooibos gestaan, ook wel NAMIRO-bos geheten. Het rood-wit geblokte bouwwerk is in de jaren '70 gesloopt collectie Wim den Diejen, Hoogerheide dat vreemde vliegtuigen het vliegveld gebruiken. Voor de Luchtvaartafdeeling is De Eendenkooy in die periode een reserve-vliegveld voor het geval Welschap bij Eindhoven moet worden geëvacu eerd. De vliegers van de R.K. Brabantse Aëroclub mogen op de Eendenkooy blijven tot het terrein onbruikbaar moet worden gemaakt voor de vliegerij. De plannen daarvoor zijn volgens de commandant van het 2e Luchtvaartregiment, luitenant-kolonel-waarnemer J.H. Sar in oktober 1939, voldoende voorbereid. In het voorjaar van 1940, kort voor de oorlog, geeft de minister van Defensie opdracht de plannen uit te voeren. Dwars over het terrein van De Eendenkooy worden diepe geulen gegraven en putringen geplaatst. Er kan dan geen vliegtuig meer landen of starten. Het Bewakingsdetachement houdt stand tot 12 mei 1940. Dat alles heeft niet kunnen voorkomen dat de Duitsers direct na de capitulatie op 14 mei 1940 het terrein innemen. De Eendenkooy verkeert in een deplorabele toestand. Met hulp van aannemers en lokale arbeiders slagen de Duitsers erin om het vliegveld binnen vijf dagen weer in gebruik te nemen. Er landen dan de eerste Duitse jacht vliegtuigen op de 'Feldflugplatz Hoogerheide', zoals de Eendenkooy dan wordt genoemd. Vandaaruit worden ze ingezet voor de Blitzkrieg in België en Frankrijk. Tegen de tijd dat de Ie Gruppe van Jagdgeschwader 20 (I/JG20) op 29 mei naar Gent wordt verplaatst, is het vliegveld volledig hersteld van de maatregelen die Nederland nog voor de oor log heeft genomen om vijandelijk gebruik onmoge lijk te maken. Het vliegveld is dan obstakelvrij en de Duitsers beginnen met de uitbreiding van het veld. Ze maken er een grote militair vliegbasis van voor de Luftwaffe. Het vliegveld fungeert vooral als uitvalsbasis. De bevolking van de omliggende dorpen probeert gewoon 'op de oude voet' door te gaan. Op het vliegveld is grote vraag naar arbeids krachten. Regionaal heerst grote werkeloosheid. Een tiental aannemers met in totaal ongeveer 2800 man personeel uit heel West-Brabant werkt mee aan de uitbreiding van het vliegveld. De lonen lig gen er aanzienlijk hoger dan de verdiensten op de akkers. Het vliegveld maakt in de oorlog deel uit van de groep Duitse vliegvelden beneden de grote rivie ren. Die ressorteren allemaal onder Gilze-Rijen. Woensdrecht is een zgn. Einsatzhafen, waar alleen vliegtuigen worden gestationeerd als dat nodig is. Afhankelijk van de ontwikkelingen aan het front of in de lucht kan de belegging worden opge voerd of verminderd. Woensdrecht is een grote, goed georganiseerde en intensief gebruikte basis. Hoewel het vliegveld voor de Duitsers van niet onaanzienlijk belang is, is Woensdrecht vergeleken met andere velden een van de kleinere vliegbases. In de herfst van 1940 worden verkenningseenhe den op Woensdrecht gestationeerd. Ze zijn uitge rust met Henschel-126 hoogdekkers en tweemoto- rige Messerschmitt-110's. De Duitsers maken dan vanaf Woensdrecht voornamelijk verkennings- en verbindingsvluchten langs de Noordzee en boven de Zeeuwse en Zuid-Hollandse delta. Meer per- 25

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Spinner | 2009 | | pagina 27