Allen Pope
9
De Indonesische luchtmacht (AURI) kreeg in 1960 van de Amerikanen vijf C-130B Herculessen, spoedig aangevuld met nog
vijf, 'uitsluitend voor binnenlands gebruik'! De Indonesische bemanningen werden opgeleid bij de fabriek in Georgia, USA
foto via B.v.d. Broeke
opslag van de Amerikaanse luchtmacht in de
Filippijnen, en P-51 Mustang jagers, die werden
overgenomen van de Filippijnse luchtmacht. Deze
vliegtuigen werden van alle kentekens ontdaan, en
bemand door een klein aantal Filippijnse, Poolse en
Amerikaanse huurling-piloten en -telegrafisten in
dienst van de CIA. Deze werden op de Amerikaanse
luchtmachtbasis Clark Field bij Manilla voor hun
taak opgeleid. Intern heette de groep de Angkatan
Udara Revolusioner (AURev, of Revolutionaire
Luchtmacht).
De AURev begon in april 1958 operaties met de
A-26's en P-51's vanaf het vliegveld Mapangat bij
Menado in Noord Celebes. Tot de eerste doelen
behoorde het grote vliegveld op Morotai, dat in
handen was van de 'reguliere' Indonesische lucht
macht, de AURI. Ook werden aanvallen gedaan op
Ternate en Ambon, allemaal locaties die vrij dicht
bij het gebied van Nederlands Nieuw Guinea waren
gelegen. Deze aanvallen hadden, zeker gezien het
kleine aantal ingezette vliegtuigen, opmerkelijk
groot succes.
Onder de piloten die vlogen voor de CIA/AURev
bevond zich de 29-jarige Amerikaanse vlieger
Lawrence Allen 'Al' Pope, die op dat moment
- begin 1958 - voor de CAT in Saigon (Vietnam)
vloog. Hij was een veteraan van de Koreaanse oor
log en van de gevaarlijke luchtbevoorrading van de
omsingelde Franse basis Dien Bien Phu in Vietnam,
voorjaar 1954, eveneens een geheime CIA operatie.
Pope was een bewezen communisten-hater. In 2005
zou hij verklaren: 'ik vond het prachtig commu
nisten te doden op welke wijze dan ook'. Kortom,
een jongen die je om een boodschap kon sturen. Na
de eerste weken van succesvolle operaties door de
UARev kwamen er echter ook tegenslagen en Pope
werd daarvan het slachtoffer.
Op 18 mei 1958 deed Pope, vergezeld van de
Indonesische radio-operator Jan Harry Rantung,
met een A-26 bommenwerper een aanval op Ambon.
Op 1 mei was Pope bij een missie naar Ambon al
eens geraakt door Indonesisch luchtafweergeschut
waarbij een motor werd weggeschoten. Hij kon
toen veilig naar Menado terugkeren, maar op de
18e had hij minder geluk. Na eerst bij een aanval
op het vliegveld Laha van Ambon een AURI Dakota
en Mustang te hebben vernietigd, viel hij aan op
de haven van het eiland, waar schepen klaar lagen
voor een amfibische landing op het Permesta eiland
Morotai. De luchtafweer op die Indonesische sche
pen, gealarmeerd door de aanval op Laha, stond
gereed om te vuren en Pope's A-26 kreeg verschei
dene treffers te verwerken. Tegelijkertijd was een
Mustang van No. 3 Squadron van de AURI gestart,
gevlogen door kapitein Ignatius Dewanto en hij
viel Pope's getroffen Invader aan, waarbij de lucht
afweer op de schepen vrolijk doorschoot en ook
Dewanto onder vuur nam.
De A-26 raakte in brand en Pope en Rantung spron
gen er met hun parachute uit, waarbij Pope bij
het 'uitstappen' zijn been brak doordat hij tegen
het stabilo sloeg. Hij kwam bij landing met zijn
parachute in een klapperboom te hangen. Rantung
landde ongedeerd in zee, zwom naar de wal en wist
daar Pope uit de boom te bevrijden. Beiden werden
op het strand opgepikt door een motorboot van de
Indonesische regeringsschepen. Tegen alle voor-
