C.X Propeller
radiografisch onderzocht
Ton de Vries
Zoals u is gemeld in Spinner Nr. 37 van juli kunnen we sinds 1 april door de
medewerking van AVOG's Crash Museum te Lievelde (Gld) beschikken over de C.X
propeller s/n 36445. Visueel onderzoek naar de beschadigingen had toen nog niet
geleid tot conclusies over de mogelijke herkomst van de propeller. Wel was het
vermoeden versterkt dat het gat in de identificatieplaat door een kogel is veroorzaakt.
De diepte van het gat en het ontbreken van een uitschotopening deden bovendien
vermoeden dat de kogel er nog in zou kunnen zitten.
6
De propeller van de Fokker C.X
Aangezien de propeller zeker authentiek is,
terwijl van zijn geschiedenis weinig bekend
is en een nog te bepalen mate van restauratie
nodig is, is gezocht naar een mogelijkheid Niet
Destructief Onderzoek te laten doen, b.v. ultrasoon
of radiografisch, om duidelijkheid te verkrijgen
over de metalen delen en de aard van eventuele bin
nengedrongen voorwerpen: er zijn namelijk enkele
beschadigingen die daarop wijzen.
Hoe de identificatieplaat en de bescherming van
niet-magnetisch metaal langs de voorrand van de
bladen zijn aangebracht was niet bekend. Vermoed
werd dat de bescherming is bevestigd met stalen
nagels over de gehele lengte met een steek van
enkele centimeters. Ook in het conische midden
deel komen naar het zich liet aanzien misschien
metalen stroken en zeker nagels of schroeven voor.
Na enig onderzoek bleek dat TiaT Europe b.v. in
Roosendaal, werkzaam in de luchtvaartsector, de
mogelijkheid heeft het nodige onderzoek uit te
voeren. Tot mijn verrassing en groot genoegen
bleek men niet alleen geïnteresseerd te zijn, maar
zelfs bereid e.e.a. gratis te doen: naast het reguliere
onderhoudswerk ondersteunen zij ook regelma
tig de stichting Fokker 4 en de DDA.
