RECENT VERSCHENEN
Van Berkel's Patent.
De Luchtvaartafdeling
Kees Aars sen, Van Berkel's Patent. De Luchtvaartafdeling.
Van weegschaal tot Vliegtuig.
Uitgegeven door Uitgeverij Geromy bv, Maarssen.
ISBN 978-90-804981-7-4.
Het boek heeft 144 stevige pagina's in een hard
cover, waarbij een schilderij van een Van Berkel WA
van de hand van Lam van 't Hof de voorkant siert.
114 vaak onbekende zwart-wit foto's en 26 tekenin
gen, waarvan 12 zijaanzichten in kleur van Luuk
Boerman, maken het boek tot een aantrekkelijk
geheel.
Het boek beschrijft de noodlanding van de Hansa
Brandenburg W.12 in 1918, die door de Marine
Luchtvaartdienst als een capabele machine werd
beschouwd.
Omdat tijdens de eerste wereldoorlog moeilijk aan
vliegtuigen kon worden gekomen en Trompenburg
volledig bezet was met de bouw van Spijkers en
Nieuports, kwam men terecht bij Van Berkel, die
grote naam had gemaakt met snijmachines en
weegschalen. Tijdens de oorlog was de productie
al grotendeels omgezet naar productie voor mili
taire doeleinden, zodat Van Berkel werd gevraagd
een luchtvaartafdeling op te richten om de Hansa
Brandenburg in licentie te bouwen.
De opstart van de luchtvaartafdeling bij Van Berkel
wordt in het boek uitgebreid beschreven evenals de
ontwikkeling, demonstraties en bouw van de WA.
Door de Marine werden uit onderdelen enkele
nieuwe WA's gebouwd, deze kregen echter geen
houten, maar een staalbuis romp. Dit bleek goed te
voldoen, zodat later alle in Nederland aanwezige
WA's bij onderhoud voorzien werden van een staal
buis romp.
Vele activiteiten en bijzondere vluchten met de
WA's worden beschreven, zowel in Nederland als in
voormalig Nederlands Indië.
Het onderdeel over de WA wordt afgesloten met een
lijst van registratie's en verrichtingen.
Van Bhrkhl's Patent
D K lüCHTVAARTAFDELING
Na het gedeelte over de WA volgt nog een kort
hoofdstuk over de Van Berkel WB, een grote
eendekker, waarvan er zes stuks bij de Marine
Luchtvaartdienst in gebruik zijn geweest. Dit
toestel was bedoeld om de grote afstanden in
Nederlands Indië te overbruggen en heeft dan ook
alleen daar dienst gedaan.
Ter afsluiting komen nog een aantal Van Berkel
ontwerpen aan de orde.
Doordat geen orders meer binnenkwamen sloot
Van Berkel zijn luchtvaartafdeling en is daana door
gegaan met snijmachines en weegschalen.
Kortom een mooi boek met veel onbekende foto's
en tekeningen, dat weer een stukje Nederlandse
luchtvaart historie ontsluit. Een boek van een, bij
de meeste Nederlanders, onbekende vliegtuigprodu
cent, dat in de boekenkast van een in luchtvaarthis
torie geïnteresseerde niet mag ontbreken.
Dankzij uitgeverij Geromy worden wij iedere keer
weer verrast met dit soort bijzondere boeken.
34
