m
In de volksmond spreekt men gewoonlijk van de
vliegbasis Zeltweg. Tegenwoordig een logis
tieke basis waar o.a. onderhoud wordt gepleegd
aan de EFA-2000 Typhoon's van de Österreichische
Luftstreitkrafte. In Hangar-8 op Zeltweg is de
Militarluftfahrtausstellung (MLA) ondergebracht. En
daarvoor zijn we dan ook hierheen gekomen. Even
verderop stappen para's achter uit de nu wel erg
laag vliegende Here. Eerst zie ik een witte chute,
daarna allemaal donkergroene, ouderwetse ronde
koepels. Het vliegbedrijf dat zich momenteel boven
Zeltweg voltrekt, heeft alles te maken met de Air
Power Vliegdag 2011 die hier over een paar weken
zal plaatsvinden.
's Morgens, een dag later, is er het vertrouwde
geluid van een PC-7 die ook al wordt tegengehou
den door een lage wolkenbasis: vrij gebruikelijk
in dit gebied op een hoogte van 732m. In Zeltweg
staan volop borden die verwijzen naar de Militar
luftfahrtausstellung. Mijn verwachtingen zijn dan
ook hoog gespannen als ik steeds dichter bij de
gloednieuwe toren van de luchtverkeersleiding op
Zeltweg kom. Via een derderangs asfaltweggetje
vanaf een grote parkeerplaats bij het Aichfelder-
sportcomplex, door een poortje in het zo te zien
vaak verknipte hekwerk en een wandelingetje
van zo'n 300m kom ik uit bij wat eens een riant
motortransportcomplex moet zijn geweest. Twee
gepensioneerde Saab's maken duidelijk dat ik mijn
bestemming heb bereikt.
Weinig support
Schutze und Hilfe luidt het mission statement van de
Oostenrijkse luchtstrijdkrachten. Een betrouwbare
bron in een ander Oostenrijks luchtvaartmuseum
heeft mij dan al geïnformeerd dat de MLA weinig
support heeft vanuit de politiek en de luchtstrijd
krachten zelf. Bedoeld wordt dat de overheid in
Oostenrijk ook financiële prioriteiten heeft gesteld.
Het is aan de inspanningen van enkelen te danken
dat het museum, dat veel bezoekers trekt, nog
bestaat. En daar mag men dan ook bijzonder trots
op zijn. Voor de naar het zich laat aanzien met
minimale middelen opgeknapte hangar staan een
Saab Safir en een dito Draken in de kleuren van de
Österreichische Luftstreitkrafte. Binnen zijn de objecten
goed verdeeld over de beschikbare ruimte. Enkele
vliegtuigen hangen aan de dakspanten. De hangar
die vroeger dienst heeft gedaan als stalling voor
rijdend materieel, is niet zo overvol in vergelijking
met wat we elders op onze rondreis door Duitsland
en Oostenrijk zien. Prettig is de balustrade die
langs twee zijden van het museum is aangebracht.
Daarachter ligt weer een aantal kamers en zaaltjes
waarin deelaspecten van de tentoonstelling zijn te
bezichtigen. In de korte tijd van het bestaan van de
MLA is de organisatie er zeer wel in geslaagd een
bijzondere en representatieve collectie te expose
ren. De Oostenrijkse LSK kregen bij hun oprichting
in 1955 van de Sovjet Unie acht vliegtuigen cadeau:
vier Yak-11's en vier Yak-18's. In 1956 arriveerden
de eerste helikopters: Agusta-Bell 47's, de Fouga
Magisters in 1959 en met 30 SAAB J-29's in 1960
was Oostenrijk weer helemaal bij de tijd. Tot nu
toe staat er nog geen SAAB-105 in de collectie. Een
aantal van deze vliegtuigen is echter nog steeds
operationeel. Dat geldt ook ten aanzien de Bell
OH-58 Kiowa. Wat volgens kenners van de collectie
echt wordt gemist is een DHC-2 Beaver, een Piper
Cub en een WS-55 helikopter. Ook deze vliegtuigen
en heli's zijn operationeel geweest in de vloot van
de Oostenrijkse luchtstrijdkrachten.
Meer dan één pet
'We bestaan nog niet zo lang', verteld Oberst Josef
Platzer, directeur van het luchtvaarttechnisch
projectbureau bij de - vertaald - Directie Materieel
Luchtstrijdkrachten. Van huis uit een heli vlieger
en in actieve dienst met meer dan één pet op zoals
blijkt uit zijn visitekaartje. Als de juiste man op de
juiste plaats hoort te zijn, lijkt deze vm. Alouette
vlieger als Amtsdirektor en Regierungsrat nog meer
individualiteiten in zijn mars te hebben. Want
naast het leiderschap van een referaat bij de Militar
Luftfahrttechnisch-Logistischen Dienst (MLLD), is hij
ook nog eens verantwoordelijk voor de MLA. Nog
anders en beter geformuleerd: hij is de geestelijk
vader achter de totstandkoming van het museum.
Gecompliceerde situatie
Bij de viering van het 50 jarig bestaan van de Oos
tenrijkse krijgsmacht in 2005 is het plan ontstaan
om een luchtmachtmuseum op te richten. 'Vanuit
de politiek en vanuit het ministerie hebben we in
eerste instantie geen steun daarvoor gekregen'. Dat
is ook een van de redenen waarom deze collectie
geen 'museum' mag worden genoemd, hoor ik
van kolonel Platzer. 'Er is in Oostenrijk maar één
militair museum en dat is het Heeresgeschichtliches
Museum in Wenen'. Geen sprake overigens van enige
competentiestrijd. 'We hebben hier wel enkele
objecten in bruikleen van het museum in Wenen',
zegt kolonel Platzer, 'maar formeel mag onze col
lectie geen museum heten.' Beide musea zijn echter
26