45. Meer, Harry van der, Het Koolhoven F.K. 51 overgangs-
lesvliegtuig, Spinner Nr.35, Stichting Vrienden van het
Militaire Luchtvaart Museum, januari 2010, p.18.
46. Van der Zee, p.222.
47. Van der Zee, p.241.
48. Van der Zee, p.273; onderzoeken van een commissie van
vooronderzoek en van de Politieke Opsporingsdienst
leveren na talloze ondervragingen van bewoners van de
Kaag, leidinggevenden van Fokker, de KLM en Aviolanda
en anderen geen nieuw relevante feiten op ter aanvul
ling van zijn dossier. Op een ernstige aantijging van
een Amsterdamse journalist na, die overigens in de
onderzoeken daarna als volstrekt onwaar terzijde is ge
schoven, een belastende verklaring van een KLM'er die
van een derde iets had gehoord en een kwalijke getuige
nis van luchtvaartjournalist Henri Hegener, bepaalt de
commissie van vrijlating dat Koolhoven moet worden
ontslagen. Na zeven maanden internering wordt hij op
22 december 1945 in vrijheid gesteld.
49. Van der Zee, p.258; eerste verhoor door een wachtmees
ter van de Koninklijke Marechaussee na internering op
10 mei 1945.
50. Van der Zee, p.19, p.275. Koolhoven die als jongeman
ook deelnam aan autoraces voor de autofabrikant
Minerva waar hij toen werkte, ontmoette John
Theodore Cuthbert Moore-Brabazon in 1906 op het
Circuit des Ardennes. Moore-Brabazon (1884-1964) was
in 1910 de eerste Engelse FA1 gebrevetteerde vlieger. In
1918 werd hij lid van het Parlement en bleef dat met
een korte onderbreking tot 1942. In de jaren '20 was
hij minister van Transport en in Churchill's oorlogs
kabinet minister van Vliegtuigproductie. Als Baron
Brabazon of Tara krijgt hij in 1942 een zetel in het
House of Lords, het Britse Hogerhuis. Daar wordt hij
voorzitter van de commissie Luchttransport, ook wel
het Brabazon Committee genoemd. De commissie was
belast met een studie naar de opzet van de naoorlogse
luchtvaartindustrie in Engeland. In de luchtvaarthis
torie neemt Brabazon een vooraanstaande plaats in
bij de ontwikkeling van de luchtfotografie. Maar hij
is vooral bekend vanwege zijn betrokkenheid bij de
bouw van het grootste Britse vliegtuig ooit gebouwd,
de Bristol Brabazon die zijn eerste vlucht maakte in
september 1949. Lord Moore-Brabazon of Tara nodigde
Koolhoven in 1946 uit naar Engeland te komen.
51. Van der Zee, p.277. De aantijgingen mogen dan wel
niet kloppen, met de schikking wordt Koolhoven voor
onbepaalde tijd een aantal burgerrechten ontzegd en
wordt hem een boete van tienduizend gulden opge
legd. Het Bureau Nationale Veiligheid mag hem een
paspoort uitschrijven.
52. Van der Zee, p.278.
53. Mulder G, Koolhoven, Wings, onafhankelijk lucht
vaartblad, 2e jg. nr.4 apr 1963, p.6; Wesselink, Postma,
Koolhoven, p.85.
54. Wijn, kap-wnr Dr. J.W. e.a.. Gedenkboek van de
Luchtvaartafdeling 1913-1938, A.W. Bruna Zn.
Uitgevers Maatschappij, Utrecht, 1938, p.
55. Wesselink, Postma, Koolhoven, p.99.
56. Wesselink, Postma, Koolhoven, p.50.
57. Wesselink, Postma, Koolhoven, p.70.
58. Dekker, Herman,75 Jaar Nederlandse
Luchtvaartuigregisters 1920-1996, uitg. Flash Aviation,
Eindhoven, PH-ASN, PH-NAU, PH-TCN, p.39, 47, 53.
59. Wesselink, Postma, Koolhoven, p.119, 120.
Overige bibliografie
Arense, J.L., Waalhaven 1920-1940, Ontstaan en onder
gang van een luchthaven, De Bataafse Leeuw, 1990.
Berg, Koos van den, e.a., Van Luchtvaartafdeling tot
Koninklijke Luchtmacht, Rebo Producties, Sassenheim.
Bosch, Mr. J.W.Th. Nederlandse Luchtstrijdkrachten vanaf
1913, Sectie Luchtmachthistorie, 1971.
Burgers, Wibo, De Geschiedenis van de Luchtvaart in
Nederland, Elmar, Rijswijk, 1988.
Cerda, Juan Ayraez, L'Aviation de Chasse de la République
Espagnole, Avions, Hors Série 3, p.23.
Dekker, Herman, Nederlandse Luchtvaartuig Registers
1920-1996, Flash, Eindhoven, 1997.
Geldhof, Nico, en Thijs Postma, Nederlandse
Marinevliegtuigen, Omniboek, Den Haag, 1978.
Gonzalez-Betes, Dr.Ing. A., Historia Grafica de la Aviación
Espanola, Asociación de Ingenieros Aeronauticos de
Espaha, Madrid, 1996.
Hazewinkel, Harm J., Vliegtuigbouw in Fokkers schaduw,
Rebo Producties, Sassenheim.
Hooftman, Hugo, Nederlandse Militaire Luchtvaart
in Beeld, deel 1 (1913-1940), Europese Bibliotheek,
Zaltbommel, 1977.
Hooftman, Hugo, Van Brik tot Starfighter, Deel 1, Met
Stofbril en leren Vliegkap, La Rivière Voorhoeve,
Zwolle, 1962.
Hooftman, Hugo, Van Farman tot Neptune, Deel 1,
Romantiek van Watervliegtuigen en Vliegboten, La
Rivière Voorhoeve, Zwolle, 1964.
Howson, Gerald, Aircraft of the Spanish Civil War,
Putnam London, 1990,
Klaauw, Bart van der, Onze Koninklijke Luchtmacht, De
Alk, Alkmaar.
Koolhoven FK-51, Aviones Militares Espanoles (1936-1939),
IHCA Madrid, 1986, p.288.
Mulder G, Koolhoven, Wings, onafhankelijk luchtvaart
blad, le jg. nr.6 dec 1962, p.6.
Velarde, Jaime (Fundacion l'Infante Orleans), Koolhoven
FK-51, Aviones Espanoles, desde 1910, p. 200.
Wesselink, Theo, en Thijs Postma, De Nederlandse
Vliegtuigen, Romen, Haarlem, 1982.
Met dank aan
Mr. H.D. Cotterell, Breda en Dr.J.A.M.M.Janssen,
Soesterberg.
18