Op- en bemerkingen op artikelen
in Spinner 44, april 2012 van de heer F. Gerdessen
Koolhoven, blz. 14
F.K.31
Wmr. J. van Zuijlen
31
Hoe zit het met de oprichtingsdatum van de NVI??
Deze wordt hier, en elders, opgegeven als 13 april
1922.
Op 13 april 1922 (datum brief) meldde de Raad van
Beheer van de NVI aan de Rijks Studiedienst voor
Luchtvaart dat de NVI was opgericht. Deze brief was
o.a. ondertekend door H. Walaardt Sacré.
Een brief van de Raad van Beheer van 17 juli 1922
(WS/AH) aan de Minister van Oorlog begint als volgt:
Excellentie,
Zooals wij U reeds bij schrijven van 17 Maart j.l. mochten
berichten is door ons opgericht de N.V Nationale Vlieg
tuigindustrie. De goedgekeurde statuten deze Vennoot
schap boden wij U aan bij schrijven van 22 Juni j.l.
Hieruit meen ik te moeten begrijpen dat de firma
op 17 maart 1922 al bestond.
Wanneer de NVI is opgehouden is niet duidelijk.
Het in 1922 op de Salon getoonde vliegtuig was een
mock-up, maar niet iedereen had dat door.
De Finse luchtmacht heeft tot verbazing van een
uitgestuurde commissie, die de FK.31 beproefde en
nogal slechte ervaringen had, het toestel besteld.
De F.K.31 staat te boek als het slechtste vliegtuig
dat Ilmavoimat ooit in dienst had (8 stuks). De in
licentie gebouwde verbeterde toestellen (4) waren
nog slechter en zijn niet afgenomen.
Ir. W. Tempelaar Lietz, chef tekenkamer van de NVI,
heeft na het sluiten van de firma geprobeerd weer
een bedrijf op te zetten met verbeterde versies van
de F.K.31, de T.L.1 en T.L.2. Deze plannen kwamen
eind september 1926 in de pers. Hij vroeg in novem
ber 1926 steun bij de MvO maar de C.LVA raadde af
er op in te gaan. Ir. Tempelaar Lietz is hierop in de
olie-industrie gegaan.
In het Keski Suomen Ilmailumuseo te Tikkakoski
vond ik in 2008 het volledige tekeningenpakket
voor de licentiebouw van de F.K.31.
P. 15:
Foto FK.43 nr. 965. De maker is onbekend, maar ik
vond hem in het album van Ben de Geus.
Foto FK.56 nr. 85. Deze is gemaakt door kpl.
A. Bierhuijs van het LVB. Ik heb zijn negatieven
(kleinbeeld) in bruikleen gehad.
P. 9, onderschrift:
De FK.52 is NIET door de ML gevorderd. De 2 aan
Finland geleverde toestellen kregen wel een pseudo-
militaire registratie maar het is zeer de vraag of die
er wel op heeft gestaan.
Volgens het onderofficiersboekje van 1939 kwam
hij (*1912) in 1932 in militaire dienst. Hij werd per 6
juni 1936 onderofficier. In het boekje wordt hij (blz.
88) vermeld onder: Beroepspersoneel in opleiding
tot vlieger. Als landmachteenheid wordt vermeld:
2 E.Paw. Vlgs het rapport van C.Vliegschool kpt. J.L.
Zegers (in functie 1 aug. 1939) van 5 aug. 1939 be
hoorde van Zuijlen tot de Novemberploeg 1937. Hij
had toen 70.20 u. overland op de FK.51. Volgens een
rapport van kpt. Zegers van 12 okt. 1939 zat wmr.
ll.vl. van Zuijlen in de jachtvliegopleiding.
Rond 1 november 1939 werden 6 jachtvliegers af
geleverd aan de 1e en 2e JaVA. Daar bleek al spoedig
dat hun opleiding onvoldoende was. Ze werden
bij het Det.II-1 LvR op Soesterberg geplaatst voor
bijscholing, en dat werd stevig aangepakt.
1e JaVA ARO J.J. Clinge Doorenbos (+22 nov. 1939 te
Hillegersberg met de D.XXI 237)
wmr. J. van Zuijlen
2e JaVA tlt. J. C. (Hans) Plesman
tlt. F. C. Bik
sgt. G. Burger
sgt. B. de Geus
Clinge Doorenbos was mogelijk in november 1939
al bij het Det.II-1 LvR (cdt. elt. F. van Breemen). Zijn
ongeluksvlucht op 22 november was van Soester-
berg naar Waalhaven.
Ben de Geus maakte op 7 december de laatste vlucht
bij de 2e JaVA en op 9 december de eerste vlucht bij
het Detachement en op 11 februari 1940 de laatste.
Op 14 februari maakte hij de eerste vlucht bij de 2e
JaVA. Aan te nemen valt dat van Zuijlen ongeveer
dezelfde tijd bij het Detachement is geweest, maar
gelijktijdig met Clinge Doorenbos is aangekomen,
en dat de 5 overgebleven vliegers ongeveer gelijk
met De Geus naar hun onderdeel zijn terug gegaan.
Tijdens de stationering van de 1e JaVA op Eindhoven
is van Zuijlen een keer op 9000 m door een zuur
stofstoring buiten westen geraakt (Doppenberg).
Patrouillecdt. op 10 mei was lt. Doppenberg. Hij
waggelde met de vleugels en draaide naar links. Sgt.
Smits (links) kwam mee, van Zuijlen (rechts) verloor
het verband. Alleen Doppenberg had radio.
Het viermotorige vliegtuig dat Hateboer neerschoot
was een tweemotorige Junkers Ju 88.
