Een eeuw militaire
luchtvaart in Nederland
32
Geen laag te hoog. De eerste uitzending van de LVA,
naar IJsland in het kader van het Tweede Internationale
Pooljaar 1932 -1933, kost Eur 36,95. Het boek is
o.a. verkrijgbaar bij de Luchtvaart Hobby Shop in
Aalsmeerderbrug en Flash Aviation in Eindhoven.
Het boek kan ook worden besteld bij uitgeverij Lan-
sata, Emmen, email: info@lanasta .com.
Hans Berfelo
Rolf de Winter, Een eeuw mi
litaire luchtvaart in Nederland.
Bakermat Soesterberg. Onder
auspiciën van het Nederlands
Instituut voor Militaire His
torie (NIMH) uitgegeven door
uitgeverij Boom, Amsterdam.
ISBN 9789461058713.
Het boek is gebonden, heeft
een harde omslag en bezit 295
pagina's. Het boek heeft ca
333 foto's en illustratie, waar
van een groot deel in kleur.
Een eeuw militaire luchtvaart in
Nederland. Bakermat Soesterberg
is het eerste deel van vier boe
ken die dit jaar in het kader
van de viering van 100 jaar
militaire luchtvaart in Neder
land zullen worden uitgege
ven. Later verschijnen nog: De
jonge jaren van de Luchtmacht. De geschiedenis van het
luchtwapen in het Nederlandse leger, 1913 -1939; 'Eenige
wakkere jongens'.Nederlandse oorlogsvliegers in de Britse
luchtstrijdkrachten 1940 -1945 en Take off De opbouw
van de Nederlandse luchtstrijdkrachten, 1945 -1973.
Het boek begint als inleiding met de globale ge
schiedenis van de militaire luchtvaart in Nederland
1913 - 2013, van de geboorte van een nieuw wapen
tot en met de laatste ontwikkelingen in Afghani
stan. Omdat Soesterberg een unieke plaats inneemt
in de ontwikkeling van de militaire luchtvaart con
centreert het boek zich nadrukkelijk op de historie
van dit vliegveld.
In het hoofdstuk 'Burgers op de bakermat''wordt
de hele geschiedenis vertelt van het ontstaan van
Soesterberg. Doordat Verwey van de automobiel
maatschappij Verwey Lugard brood zag in de
opkomende vliegerij, besloot hij op twee plaatsen,
Ede en Soesterberg, een vliegterrein te creëren
De hei werd glad gemaakt, er verschenen werk
plaatsen en de eerste vliegers, o.a. Wijnmalen,
Koolhoven, Hilgers, konden er opstijgen. De ver
schillende vliegdemonstraties en ook de Europese
rondvlucht trok velen naar Soesterberg. Toen na
enkele jaren de interesse in het vliegen taande, kon
de Maatschappij voor Luchtvaart het niet langer bol
werken en ging failliet.
In het hoofdstuk 'Het nest, de eieren en de kuikens'
wordt verslag gedaan van de militaire pogingen om
ook over de horizon heen te
kunnen kijken. De eerste oefe
ningen waaraan ingehuurde
vliegtuigen en vliegers deelna
men gaven de waarde van een
'luchtmacht' al aan. Dankzij
een wijs besluit van de Tweede
Kamer, 'alleen vliegtuigen en
niets anders' kon de Lucht
vaartafdeling op 1 juli 1913
op Soesterberg van start gaan.
De ontwikkelingen, hoogte en
dieptepunten tot 1940 worden
in dit hoofdstuk behandeld.
Het volgende hoofdstuk 'Bom
barderen en gebombardeerd
worden' vertelt het verhaal
van de Duitse bezetting tij
dens de oorlogsjaren. Toen
op 10 mei 1940 de Duitsers
binnenvielen, was Soesterberg
al min of meer ontruimd,
slechts enkele eenheden zoals luchtafweer en ra
diobediening waren nog aanwezig. De vliegende
eenheden waren alle binnen de Vesting Holland
gestationeerd. Soesterberg viel dan ook praktisch
ongeschonden in Duitse handen. Alleen de muse
umvliegtuigen bij 'Soesterdal' zijn beschoten. De
Duitsers begonnen vrijwel direct de nu 'Flieger-
horst' genoemde basis drastisch uit te breiden. In
dit hoofdstuk komen de belevenissen en acties van
de Duitsers aan de orde en ook de verschillende
bombardementen van de geallieerden. Bij het terug
trekken bliezen de Duitsers ook nog eens alles wat
nog overeind stond op, waarna de Canadezen het
vliegveld bezetten.
Na de oorlog bleef het een tijd onduidelijk wat er
met het veld moest gaan gebeuren. Moest het de
EEN EE LM lAlLITAiRE
LUCHTVAAflt IH NtÖEPLAhli
1913-3013