Louis Blériot het woord in het Frans is blijven hangen. Het is afkomstig van het Latijnse avis dat vogel betekent. Begin 20e eeuw heet een vliegtuig nog planeur in het Frans. Pas sinds de Eerste Wereldoorlog is het woord avion in de Franse taal het algemeen gebruikte zelfstandig naamwoord geworden voor 'vliegtuig'. En daarmee heeft Ader ons méér nagelaten dan de historie van zijn Avion No.3. Want bij de beproevingen op 12 en 14 oktober 1897 op het nog steeds bestaande militaire kamp van Satory ten zuiden van Versailles, kunnen officiële waarnemers niet vaststellen dat zijn Avion op eigen kracht van de grond is gekomen. De weers omstandigheden zijn slecht en de wind slaat onder de vleugels waardoor het toestel uit balans raakt, terugvalt en in stukken breekt. Daarop wordt de staatssubsidie ingetrokken en trekt Clément Ader zich teleurgesteld terug. Zijn machines zijn te zwaar en tegelijk te zwak om het vliegtuig de lucht in te helpen. Wat feitelijk ontbreekt, is de kennis hoe een luchtvaarttuig te besturen als het eenmaal los is van de grond. Maar er zijn ook andere berichten over de demonstratie van het Avion No.3 voor een aantal Franse officieren. Ader zelf en sommige getuigen zeggen later dat het Avion wel degelijk heeft gevlogen. Maar omdat er klaarblijkelijk enige obstakels in de weg staan, heeft Ader de stoom afgesloten waardoor de machine bij de inderhaast gemaakte landing is beschadigd. Desondanks is men in de loop van de jaren Clément Ader meer en meer gaan beschouwen als degene waarmee de Franse luchtvaart is begonnen. Voor veel Fransen is hij ook degene geweest die met zijn Éole op 9 oktober 1890 als eerste mens ter wereld heeft gevlogen. Zijn vliegtuigen zijn exemplarisch voor de vele pogingen eind 19e eeuw om de aeronautiek te motoriseren. Clément Ader heeft pionierswerk verricht op het gebied van elementaire aerodynamica en telefonie, auto's en motoren gebouwd. Hij overlijdt 85 jaar oud, op 5 maart 1926 in Toulouse. Het Avions No.3 is het vleermuisvliegtuig dat in het Parijse museum hangt. Onder leiding van Général Pierre Lissarrague (1920-2008), destijds directeur van het Musée de l'Air op Le Bourget, is dit voor de Franse luchtvaarthistorie uiterst belangrijke artefact schitterend gerestaureerd. Er zijn enkele musea die het vliegtuig tentoonstellen waarmee Blériot de eerste Kanaaloversteek heeft gemaakt. Dat wordt ook wel een beetje in de hand gewerkt omdat er honderden Blériot-XI's zijn gebouwd. Maar het enige echte vliegtuig waarmee Blériot op zondagochtend 25 juli 1909 om 4u41 vanaf Les Barraques bij Calais in 36,5 minuut Het Kanaal is overgevlogen en bij Dover is geland, staat in Parijs. Die Blériot-XI is het pièce de resistance, hèt meesterwerk van de transportcollectie in het Conservatoire Arts et Métiers. Het vliegtuig is speciaal ontworpen voor de oversteek naar Engeland. De kleine 25pk 3-cylinder Anzani W-3 motor drijft een 2-bladige Chandrasekar propeller aan. Blériot's vastbeslotenheid om La Manche per vliegtuig over te steken komt voort uit een zeker chauvinisme. Het is in 1909 bijna 125 jaar geleden dat de Fransman Jean- Pierre Blanchard in een waterstof ballon voor het eerst Het Kanaal overstak naar Engeland. Wat Blériot betreft zou een dergelijke prestatie met een vliegtuig ook op Frans conto moeten worden geschreven. Bovendien heeft de Britse krant Daily Mail een prijs uitgeloofd van 1,000 voor degene die deze prestatie aflegt. En dan is het des te leuker als ook die Britse prijs naar Frankrijk gaat... Louis Charles Joseph Blériot is geboren op 1 juli 1872 in Cambrai. Hij heeft gestudeerd in Amiens en in Parijs en is net als Clément Ader ingenieur. Zijn militaire dienst vervult hij als onderluitenant bij het 24e Artillerie Regiment in Tarbes bij Lourdes. Blériot is ook uitvinder. Als zodanig heeft hij wereldwijd de eerste praktisch bruikbare koplamp voor auto's ontworpen. In de Rue Richelieu te Parijs opent hij in 1897 een eigen zaak van waaruit hij autofabrikanten als Renault en Panhard-Levavasseur bediend. Tijdens zijn opleiding aan de prestigieuze École Centrale in Parijs raakt hij sterk geïnteresseerd in de luchtvaart. Een bezoek aan de Exposition Universelle in 1900, waar hij het Avion No.3 ziet van Clément Ader, is voor Blériot doorslag gevend geweest om zijn toekomst in de luchtvaart te zoeken. Eind 1906 begint hij zijn eigen vliegtuigfabriek Recherches Aéronautique Louis Blériot. Twee jaar later heet het Blériot Aéronautique.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Spinner | 2015 | | pagina 25