Fokkers D.XXI's
De strijd ontbrandt
4
Op 10 mei 1940 beschikte het Wapen der
Militaire Luchtvaart over 28 gevechtsgerede
Fokker D.XXI's. Zij waren verdeeld over de 1e
jachtvliegtuigen-afdeling op het vliegpark De Kooy
(11 stuks), de 2e jachtvliegtuigenafdeling op Schiphol
(9 stuks) en de 3e Afdeling van de Jachtgroep Veldleger
op Ypenburg (8 stuks).
In de zeer vroege ochtenduren van 10 mei
1940, vlogen grote aantallen Duitse vliegtuigen
vanuit het Oosten richting Engeland. Althans
dat dacht of hoopte iedereen. Maar boven de
Noordzee aangekomen, maakten de vliegtuigen
rechtsomkeert en koersten weer aan op de
Nederlandse kust. Zij hadden maar één opdracht,
de Nederlandse vliegvelden met de daarop
gestationeerde vliegtuigen bij verrassing buiten
gevecht stellen. Gelukkig slaagden de Duitsers daar
slechts ten dele in. Waalhaven en Bergen werden
zwaar getroffen en de aldaar gestationeerde G.I's
voor een belangrijk deel op de grond buiten
gevecht gesteld. De op Schiphol, Ypenburg en De
Kooy gestationeerde D.XXI's wisten echter redelijk
goed weg te komen.
Als eerste gingen de D.XXI's van de 1e JaVA op de Kooy
de lucht in. De commandant van deze afdeling,
kapitein Schmidt Crans, had na het horen
overvliegen van de grote aantallen vliegtuigen,
aan het commando van de Jachtgroep gevraagd een
patrouille de lucht in te mogen sturen. Hij kreeg
echter geen toestemming, waarop hij besloot zelf
het initiatief te nemen door opdracht te geven
'onmiddellijk starten'. Het was een juiste beslissing.
Eenmaal in de lucht, boven de kop van Noord
Holland vliegend, zagen de vliegers de velden Bergen
en De Vlijt (Texel) in brand staan. Pas op dat moment
kwam de officiële opdracht 'de lucht in'.
Hoe was inmiddels de stand van zaken bij de
2e JaVA op Schiphol en bij de 3e Afdeling van de
Jachtgroep Veldleger op Ypenburg?
Evenals de commandant van de 1e JaVA trachtte
ook kapitein Jansen, commandant van de
D.XXI afdeling op Schiphol, al vanaf 03.00 uur
toestemming te krijgen om met zijn afdeling
te starten. Maar ook hier bleef die opdracht uit,
met als gevolg dat de vliegtuigen pas de lucht
ingingen, toen Duitse vliegtuigen het vliegveld
aanvielen. Van een geordende start kon geen
