115
Na vele heldhaftige en vergeefsche pogingen waren
's Prinsen geld en levensmiddelen opgeraakten ver
drietig en mistroostig verliet hij het land.
«Holland was achtergelatender wanhoop nabij
want Alva had gezegevierd.
«Omstreeks dien tijd nu wijdt Philips van Sint
Aldegonde een lied aan den Prins van Oranje. Hij
laat het opnemen in het Geuzenliederen-boekskedat
in het geheim gedrukt en bij duizenden verspreidin
Holland spoedig van hand tot hand gaat.
«Dit lied is het Wilhelmus.
«Het Wilhelmus wist de terneergeslagen harten te
verheffen. Het sprak van Vader Willem, van den
«herder die niet zal slapen, al zijt ge nu benauwd.
«Den moedeloozcn sprak het moed in, den wanhopigen
schonk het vertrouwen in de rechtvaardige zaak.
«Diep greep het Wilhelmus in de harten der strijdende
en lijdende Geuzen. Zij zongen het in diepen ootmoed
als een psalm maar tevens als een uitdaging aan
den Spanjaard, die de vrijheid van geweten wilde
vertreden.
«Aanvankelijk als troostlied gezongen, werd het
weldra de overwinningshymne van het Nederlandsche
Volk.
«Nooit heeft eenig volkslied zooveel heilige geestdrift
verwekt.
«De burgers van de opgestane gewesten geloofden
in het Wilhelmus, als ware dit lied het beschermende
beeld hunner jonge vrijheid.
«Het werd de oorlogsmarsch te velde.
«Prins Maurits liet het aanheffen na zijn groote over
winning bij Nieuwpoort. Bij de beroemde belegeringen