469
nadat er in den inactieven stand zware lasten overheen gegaan zijn,
ook nog wèl tot ontploffing gebracht wordt als er iemand overheen
loopt en zij actief gesteld is. Proeven daaromtrent genomen, zijn mij
onbekend, maar in de gevallen waarin de torpedo Zubovitz te ge
bruiken en bij de proeven gebruikt is, is de bovenbeschreven torpedo
evengoed aan te wenden. Zij voldoet zeker aan geen mindere eischen,
terwijl de slag veer nooit gespannen is, daar dit eerst op het oogenblik,
dat de torpedo ontploft, geschiedt. Dit is een groot voordeel; mis
schien bezit de torpedo Zubovitz dit ook, doch bekend is het niet.
De torpedo van majoor Pfund heeft echter dit voordeel niet, daar
wordt de slagveer bij het actief stellen dadelijk gespannenhetgeen
de werking van die veer wel zal verminderen als zij langen tijd zoo
geplaatst blijft, zonder dat de torpedo tot ontploffing gebracht wordt,
wat dus weigeringen kan veroorzaken, daar de slagveer, na langen tijd
gespannen geweest te zijn, misschien geen kracht genoeg heeft om
de patroon te doen afgaan. Bovendien schijnt deze torpedo onge
schikt om in den grond geplaatst te worden. De inrichting wijst dit
reeds aan, maar in de beschrijving wordt ook alleen gesproken van
ontsteking met een touw, dat men over een weg spant of aan het
wiel van een dwars over den weg geplaatsten wagen verbindt, terwijl
de torpedo achter een muur geplaatst of aan den wagen zelf
verbonden is, enz., doch van plaatsing in den grond is geen sprake.
Waar die torpedo dus te gebruiken is, is de hierboven beschrevene
eveneens te benutten, daar men dat touw aan den draad, die dient
om de torpedo op commando te ontsteken, bevestigen kan, terwijl zij
bovendien ook voor plaatsing onder den grond geschikt is.
De hierboven beschreven inrichting bevat dus vele voordeelen
boven die van majoor Pfund en heeft dat boven de torpedo Zubovitz
voor, dat keuring voor het in gebruik stellen mogelijk en het vervoer
minder gevaarlijk is, terwijl er misschien nog meer voordeelen aan
de beschreven torpedo boven die van Zubovitz verbonden zijn, die
echter niet zijn na te gaan door de geheimhouding van de uitvinding
van Zubovitz.
Ambarawa, October 1887. T. C. Proper,
1° luitenant der Genie,