354 -
aan beschadigingen, zooals in Atjeh zijn voorgekomen. Het transport
van Pendeti naar Lambaroe had plaats onder allerlei zeer gunstige
omstandigheden.
Indien men dit moest doen over smalle modderige paden of door
sawahs, kampongs en bosschen af en toe op de flanken door vijandelijke
schutters bestookt, dan zouden de bezwaren veel te groot zijn.
Het transport van een aërostatisch park of van Nordenfeltsche
cylinders tot vulling van den ballon in het binnenland kost eveneens
zeer veel inspanning, vooral indien alles door koelies of pikolpaarden
moet worden vervoerd. In onafhankelijke Indische streken zou men
het eigenlijk alleen kunnen ondernemen als men gebruik kan maken
van eene bevaarbare rivier.
In algemeenen zin mag men dus beweren dat eene ballonverken
ning in Ned.-Indiê moet geschieden van een schip of vlot op dereede,
in het strandbivak of op slechts korten afstand van de kust verwijderd
Door in deze beperkte gevallen den ballon captif te gebruiken,
zullen de daaraan verbonden bezwaren wel te overwinnen zijn.
terwijl men zich zeer goed omstandigheden kan denken, waarin de
ballon zeer groote voordeelen zal verzekeren waarvan de waarde niet
onder cijfers is te brengen.
De ballonverkenniDg zal een algemeen overzicht van het operatie-
tooneel en een vrij juist beeld van den toestand van het terrein geven. Lig
ging en toestand der sawahs en ladangs, alang-alang velden, wildernis,
kampongs, moerassenen lagunesdat alles zal duidelijk blijken. Zonder
algemeen overzicht wordt in den blinde getast en van de troepen
menige nuttelooze inspanning gevorderd.
Men zal door deze algemeene ballonverkenning op de meest doel
treffende wijze kunnen bepalen welke punten nader en meer gede
tailleerd door detachementen of patrouilles verkend moeten worden,
om aldus op eene methodische, snelle en zekere wijze zonder on-
noodige verspilling van krachten de gegevens te verzamelen, die
noodig zijn tot het maken van een plan voor de operatiën.
Indien men bij de 1° Atjehsche expeditie een ballon had gehad,
komt het voor dat men den kraton had moeten zien.
Gedurende de 2e expeditie en bij de tochten van generaal Pel zon