358
Transportkosten van materieel uit Europa naar Indië
gedurende 2 jaren, globaal te rekenen2000.—
Gebruik van waterstofgas uit de Nordenfeltsche cylinders
gedurende 2 jaren, aannemende dat maandelijks eens
wordt opgestegen: 15 X 50 X 24 f 18000.(1)
Te zamenf 62300.
5°/0 voor onvoorziene uitgaven. 3115.
Totaalf 65415.
In ronde cijfers.. 65000.
Deze bijlage bevat eene vergelijkende berekening der kosten van de
proef. Deze hebben ruim 11400 gulden bedragen.
Dit cijfer moge vrij hoog voorkomen, toch blijft het ver beneden
hetgeen uitgegeven zou zijn, indien men met de H.H. Antenne en
l'Hoste eene proef had genomen, die hoogstwaarschijnlijk of liever
zeker tot dezelfde resultaten zou geleid hebben als de ervaring welke
bij deze proef is verkregen.
Bij verder gebruik van den ballon zou men de kosten der vulling
echter aanzienlijk kunnen verminderen door de grondstoffen tot gas-
bereiding benoodigd goedkooper aan te schaffen.
De Heer Spencer deelde mede dat door hem indertijd zwavel
zuur werd gekocht bij Messrs. D. Waldie Co. Cossipore
chemical works, Calcutta (2). Dit zwavelzuur was evengoed als 't
Volgens bovenaingehaalde depêche zijn 50 cylinders noodig om den ballon van Howard
Lane eens te vullen.
Rekenende dat men eens per maand door de aëronauten laat opstijgen, dan zou
men om geregelden aanvoer uit Napels te kunnen krijgen en steeds een voorraad in
Indië beschikbaar te hebben in eens minstens 300 Nordenfeltsche cylinders moeten
aanschaffen. Dit aantal mag toch zeker niet overdreven groot worden genoemd. Deze
cylinders zijn hierboven ad 85 gulden in rekening gebracht, terwijl verder het gas
voor elke opstijging wordt berekend ad 200 170 30 fr. of 15 gulden per cylinder.
(1) Men mag niet uit het oog verliezen dat voor deze som 24 opstijgingen met
waterstofgas hadden kunnen geschieden. In het contract had men kunnen bepalen
dat het gouvernement vrij was die opstijgingen te doen gesehieden in eenig punt van
Nederlandsch-Indië, waar dit het best voorkwam. Echter zou men elders dan in
Groot-Atjeh opstijgende, de transportkosten wederom in rekening moeten brengen.
(2) Informatiën te Singapore gaven geen bevredigend resultaat.
Tanjong Pager Docks bood zwavelzuur aan ad 25 doll, per cwt. d. i. dus, bij een koers
van den dollar f 2.20, 50,5 KG. voor f 2.2 X 25' f 55 of f 1.80 per kilogram.