398
Europeanen en voor het schoonhouden van stallen; de loonen van
die koelies zijn voor de onderscheidene garnizoenen eveneens bij dat
tarief geregeld.
Op de begrooting van uitgaven voor Nederlandsch-Indië wordt
dientengevolge jaarlijks een zeker bedrag uitgetrokken tot bestrijding
van de uit die regeling voortspruitende uitgaven; in 1886 was dit
38766, in 1889 38271, terwijl voor 1890 is uitgetrokken 39967,
met de toelichting dat de verhooging het gevolg is van eene nood
zakelijk gebleken verhooging der koelieloonen te Makassar.
Men zou zich echter zeer vergissen, wanneer men uit die laatste
mededeeling de voor de hand liggende gevolgtrekking ging maken
dat de overige bij tarief N°. 46c geregelde koelieloonen voldoende
zijn en derhalve de toegestane koelies werkelijk worden in dienst
genomen en betaald. De vaststelling van die loonen dateert van zoo
lang vervlogen tijden dat zij voor tegenwoordige toestanden volmaakt
onvoldoende zijn dit zal iedereen duidelijk zijn, wanneer men, om maar
iets te noemen, weet dat voor een koelie te Meester Cornelis en ter
Sumatra's Westkust niet meer dan 6.25 's maande wordt te goed
gedaan, voor Atjeh en Sumatra's Oostkust zelfs niet meer dan ƒ5.
Feitelijk is die geheele regeling niet veel meer dan een wassen
neusde toegestane koelies worden veelal niet of slechts gedeeltelijk
aangenomen, het koelieloon wordt in de menage gestort en de sol
daten verrichten het koeliewerk zelt.
Waartoe dat alles leidt, weet iedereen die in de practijk geen vreem
deling is. Niet alleen dat de buitensporig opgevoerde corveeën de
manschappen aan de oefeningen en andere meer noodzakelijke dienst
verrichtingen onttrekken, maar zij moeten onder onvoldoend toezicht
allerlei gedeeltelijk onnut en soms vernederend werk doen, waardoor
luieren en uietsdoea worden in de hand gewerkt. Of is het verrich
ten van koeliewerk buiten de kampementen door de Europeesche
soldaten niet schadelijk voor het prestige; is het werkelijk te ver
dedigen een Europeesch soldaat al is hij dan ook in de 2e klasse
van militaire discipline geplaatst nachttonnen te doen ledigen en gaat
het werkelijk aan hem als etendrager met een aantal ketels aan een
draagstok over den schouder langs den weg te laten sukkelen en
andere dergelijke werkzaamheden te laten verrichten, om van corveeën