555
Maar al mag Van Baar da het fundament, waarop het hem gegeven
was voort te bouwen, in sommige opzichten anders hebben gewenscht
dan zooals het daar was, toen hij eenmaal voor de uitvoering van
het werk stond, aanvaardde hij con amore de daarmtde op zijne schou
ders gelegde verantwoordelijkheid. Die verantwoordelijkheid, waarop
ik reeds meermalen de aandacht vestigde, die geen verhaal op anderen
toelaat maar met hare volle zwaarte en in haren geheelen omvang
op den drager rust; een last daarstellende, helaas nog door te weinigen
getorscht en dientengevolge ook nog zoo onvolledig beseft en begrepen.
Aanvaardde hij alzoo met lust en opwektheid de hem toevertrouwde
taak, op dien namiddag van den 19en April bracht hij in woorden wat
mij reeds meermalen uit zijne gesprekken was gebleken: in het ge
bouw dat hij gereed stond op te trekken en dat zijn naam zou dra
gen, zou stijl zitten en in dien stijl geen fouten, althans geen grove.
Oorlogvoeren het zij mij vergund weder eens op deze waarheid
te wijzen oorlogvoeren is een quaestie van karakter. Meer dan één
weg kan gewoonlijk voeren tot het doel en als later de geschiedenis
der expeditionnaire colonne op Zuid-Flores publiek domein zal zijn
geworden, dan zal het ook blijken, of de door Van Baarda ingeslagen
weg de beste is geweest, maar wat reeds tot heden van die ge
schiedenis ter algemeene kennis is gekomen, rechtvaardigt de meening
dat hij, door tot het laatste toe getrouw te blijven aan de beginselen
waarmede hij naar Mores toog, de aan hem toevertrouwde belangen
ook in geen enkel opzicht heeft geschaad.
De oorlogvoering op Indischen bodem en tegen den inheemschen
vijand stelt aan onze troepenaanvoerders geen buitengewoon hooge
strategische en tactische eischen, maar die oorlogvoering wordt be-
heerscht door een zeer machtigen factor, de verpleging nl. van den
troep, welke factor op de oorlogvoering in het beschaafde Westen bij
lange na niet van dien overwegenden invloed is als hier. En die
verpleging van den troep is daarom zoo bezwarend omdat zij de zorg
voor het eten (niet zelden ook die voor het drinken) bewerkstelligen
moet op den voet van het thans veranderde stelsel der magazijns-
verpleging, met alle daaraan verbonden nadeelen, waarvan het grootste
voorzeker is de uiterst belemmerende werking op de beweegbaarheid
