105
scheepvaartregeling alleen dwingt tot alles wat men wil, als men
haar maar naar behooren toepast en door onze vestiging te Segli op
tanah waqf behoeven de beide erfvijanden bij den in- en uitvoer
handel niet op elkanders grondgebied, te komen. Meer dan elders is
het hier noodig de wettige hoofden op hunne plaatsen te handhaven
en de federaties in stand te houden.
Velen zullen hierop zeggen, dat het voor ons toch veel gemak
kelijker zou zijn ais men op dit gedeelte der Noordkust maar met
één enkel hoofd, b. v. Tengkoe Pakeh Pedir te doen had, die al de
anderen onder zijne macht had.
Dit is zeker waar, maar het is nu eenmaal niet zoo en Tengkoe
Pakeh Pedir, hoewel op dit oogenblik, zooals Scherer zegt, nominaal
het hoofd der federatie XII, heeft alleen gezag in zijn rechtstreeksch
gebied eigenlijk Pedir en zijn invloed daarbuiten in de overige
XI landschappen der federatie XII is uiterst gering.
Hij kan daar alleen verzoeken, niet bevelen.
Scherer zelf zegt zeer juist, bladz. 30:
„De invloed, dien de Radja's van Pedir en Gighen op de leden der
„federatie hebben, hangt geheel af van de persoonlijkheid dier Radja's".
Die persoonlijkheid van Tengkoe Pakeh laat nog al te wenschen
over, hij toonde zich zelfs tot dusverre onmachtig om zijn eigen
jongeren broeder T. Moeda Hassan in het kleine Kliboet tot rede
te brengen.
„Een beschreven verband bestaat tusschen de leden der federatie niet.
„Denkelijk heeft zorg voor eigen rust en veiligheid de kleinere Radja's
„genoodzaakt zich indertijd bij den machtigste der naburen aan te sluiten,
„maar men begrijpt dat eigenbelang, 't welk tot deze aaneensluiting dreef,
„ook bij veranderde omstandigheden wel tijdelijk een losser worden en
„zelfs geheel verbreken van den band kan bewerken.
„Lieten de hoofden van Gighen en Pedir zich krachtig gelden, dan was
„hun wil in de federatie wet, was dit niet het geval, dan deed ieder wat
„hem voorkwam het meest met zijn belang te strooken, en dit ging zoo
„ver dat het zelfs geene zeldzaamheid was, dat leden der federatie van de
„XII hoeloebalangs zich bij Gighen aansloten en omgekeerd, en het
„eigenlijke hoofd hunner federatie zelfs met de wapens tegenstonden".
Juist! Zoo sloot Paleuh zich bij Pedir aan en keerde het zich