46
Ik vind dit niet juist gezegd de handel uit de Straits heeft hiermede
m. i. niets te maken, maar wel zijn wij dit verplicht te doen tegen
over de Atjehers, onze onderdanen; hun moeten wij het, door eeue
goede keuze van plaatsen, mogelijk maken, hunne producten zonder
groote moeilijkheden naar die plaatsen te vervoeren.
Juist vind ik daarentegen, wat Generaal van Teijn zeide: de te
kiezen plaatsen moeten zoodanig gelegen zijn, dat de handel geen
bezwaar kan maken, dat telkens de voor laden en lossen geschikte
tijd met stoomen verloren gaat, niet te ver dus van elkander verwij
derd; maar ook moeten zij niet zoo dicht bij elkander liggen, dat
men geen redelijk groote centra van handel krijgt, want het loont
de moeite slecht om plaatsen aan te doen, waar slechts geringe
hoeveelheden worden gelost en geladen en ook verhoogt dit de kosten
voorts leggen bij de keuze der plaatsen goede ankerplaatsen, aanzien
en vertrouwdheid van de hoofden, en de grootheid en macht van de
staatjes gewicht in de schaal.
Scherer wijst op bladz. 38 van zijne lezing aan
Op de Noordkust:
1 Edi.
2 Telok Semawé
3 Samalanga
4 Segli
Op de Westkust
1 Malaboeh
2 Tenom
3 Rigas
4 Kloewang
Op Groot-Atjeh
1 Oleh-leh
2 Poeloe Way.
De Generaal van Teijn achtte op de Oost- en Noordkust:
Edi Telok Semawé en Segli, althans vooreerst, voldoende,
daar elk dezer staatjes aan bijna al de opgenoemde eischen beantwoordt;
later zou, als het om de een of andere reden wenschelijk bleek, nog
een vierde plaats in aanmerking kunnen komen.
Op de Westkust wenschte de Generaal Telok Kroet, Melaboeh en