536
eens bedrogen uitkomen, doch meestal zal men er, als het voor
schrift goed is, de beste vruchten van plukken.
Evenwel, strenge toepassing worde nimmer gevergd, doch wel ver
langd dat afwijkingen van de voorgeschreven regels worden gemotiveerd
Tactische studiën moeten zooveel mogelijk worden aangemoedigd,
strenge critiek der gegeven voorschriften veroorloofd, zoowel in weten
schappelijke bijeenkomsten als in geschriften, doch afwijking van de
voorschriften worde niet geduld, noch op het excercitieveld, nóch bij
manoeuvres. Alleen in het werkelijke gevecht worden zij veroorloofd,
doch dan ook ter volle verantwoordelijkheid van hem, die ze gelastte
of beging.
2. Over de hoofdbeginselen waarvan men bij de samenstelling
van een gevechtsvoorschrift moet uitgaan.
In algemeenen zin kan men als eerste beginsel aannemen dat de
voorschriften voor het gevecht rekening moeten houden met den graad
van ontwikkeling der personen voor wie zij bestemd zijn
Zoo moeten gevechtsvoorschriften voor officieren aan geheel andere
eischen voldoen, dan die bestemd voor onderofficieren of soldaten.
Behooren de laatste in eugen kring alleen de plichten als strijder
aan te geven, die voor den onderofficier alleen zijn plichten als
tusschenpersoon tusschen den officier en den troep te omvatten, die
voor den officier behooren te voldoen aan den eisch, dat zij den
troepenleider den weg aangeven, dien hij volgen moet om zijn troep
eerstens goed in gevecht te brengen en tweedens er goed uit te halen
Maar zelfs de uitsluitend voor officieren bestemde voorschriften
kunnen niet altijd gelijk zijn, en moeien de legerbesturen bij de samen
stelling er van wel degelijk rekening houden met den graad van
ontwikkeling en den geest van een officierskorps.
Ook is het duidelijk dat b.v. schutterij- of reserveofficieren andere,
meer gedetailleerde voorschriften zullen behoeven dan officieren van
het actieve leger.
In dit eerste beginsel ligt eeue waarschuwing opgesloten om voor
zichtig te zijn bij de vergelijkende beoordeeling van de gevechts-
voorschrifteu der verschillende legers, daar het op grond van dit
beginsel te verwachten is, dat b.v. voorschriften voor het Duitsche
