192
bedekt, die waarschijnlijk de poriën van den steen op die plaat
sen, waar geen vette verf is, vult. Is de gom droog, dan<.
wordt de steen met eene spons bij gedeelten beurtelings aan
gewreven met drukinkt en met eene zwakke oplossing van gom
in water, waardoor het beeld versterkt wordt; de steen wordt
daarna met water schoongemaakt, waardoor de overtollige gom
verwijderd wordt.
Zoodra hij nu goed droog is, wordt daarop een dun laagje
harspoeder gebracht; laat men den steen dan eenigen tijd staan,
dan vermengt zich dit poeder innig met den inkt, die daardoor dro
ger en harder wordt en nu beter tegen het etsen bestand is. Na
het etsen, dat hier geschiedt met eene zwakke salpeterzuur
oplossing in water met een weinig gom gemengd, moet de steen
eenige uren, liefst een nacht over, blijven staan; daarna wordt
hij met terpentijn schoongemaakt, waardoor de overtollige inkt;
het harspoeder en de overtollige gom verwijderd worden. De
steen is nu geschikt voor het maken van een groot aantal
afdrukken.
Alsnu wordt een proefdruk der kaart gemaakt. Daartoe wor
den achtereenvolgens de steenen met de verfrollen van de be
paalde kleur ingerold en, in den regel te beginnen met het
zwart, de noodige afdrukken gemaakt. Hierbij valt op te merken,
dat nu en altijd de steen vóór het inrollen met water bevoch
tigd wordt en dat een steendrukker, als hij zich voor enkele
minuten van zijn werk verwijdert, nooit mag nalaten den steen
met eene oplossing van gom in water in te wrijven, daar het
anders zeer licht kan gebeuren, dat de niet van verf voorziene
plaatsen vlekkerig worden (een toon aannemen), terwijl het
drukken op de handpers steeds geschiedt door op den steen
het te bedrukken papier, daarop een vel oplegpapier en daarop
weer een stuk geglansd stevig karton of een zinken plaat, zoo
noodig van een weinig vet voorzien, te leggen en dit alles met
den steen onder de pers door te halen.
Na het zwart wordt bij een kaart in verschillende kleuren
meestal eerst het blauw gedrukt, omdat dit de kleur is die
het nauwkeurigst met zwart moet sluiten. Hiertoe wordt de
druk van het zwart gewoonlijk in twee tegenover elkaar lig
gende hoeken aan de rugzijde met fijne naalden doorgeprikt en