242
van 5 vadem diepte voor de Koeala Langsar, is voor groote-
schepen bruikbaar. Deze baai, met afvoer van handelsartike
len langs Biring- en Langsar-rivieren, met afvoer van producten
uit Tamiang en de Gajó- en Alaslanden, in de toekomst met
spoorwegverbindingen met Koeta-Radja en Medan, is niet van
belang ontbloot.
En ten slotte de havens nabij Atjeh's N. punt, allereerst
Oelee Lheue met een open reede en voldoenden ankergrond
op 4 a 5 vadem diepte; een reede, waar de gemeenschap met
den vasten wal slechts enkele malen, als de zware rukwinden,
uit het Westen door de kloof van Beradin over de Atjeh-vallei.
strijken, verbroken is. Tijdens de glorie-tijdperken van de macht
der sultans bloeide Oelee Lheue; alle producten van Atjeh wer
den derwaarts gebracht. Eerst met den Atjeh-oorlog verminderde
de toevoer en begon men regelrecht naar Pinang te verschepen.
Thans bedraagt de invoer (1903) van de Straits-havens naar
Oelee Lheue en naar de andere Atjehsche havens respectievelijk.
f 2.192.670 en f 3.243.813 terwijl de invoer direct van uit Europa
slechts f 200.055 en f 52.780 is. Ook de cijfers van uitvoer
wijzen op een handelsweg via de Straits-havens. Voor een waarde
van 3.914.248 werd naar de Straits-havens verscheept, voor-
slechts f 3365 rechtstreeks naar Europa.
Naast al die handelsplaatsen van meer of minder belang is
thans op het eiland Wé een haven verrezen, die èn als kolen
station èn als doorvoerhaven met de Straits wil concurreeren.
Poeloe Wé heeft 2 goede baaien, nl. de Balohan- of Zuidbaai
en de Pria-Laoet-baai, waarvan een gedeelte de Sabang-baai
thans veler aandacht trekt. De 2 zeemijlen diepe Balohan baai,,
hoewel zeer veilig, stond in bruikbaarheid bij de Sabang-baai
achter door hare te groote dieptenergens is goede ankergrond
te vinden; tot op 100 M van de kust bedraagt de diepte nog
16 vademen.
De Sabang-baai zelf is klein (1500 M. lang en 900 M. breed);
de ingang versmalt zich door een rif tot ongeveer 100 M.
Door het eiland Klah wordt de baai in twee deelen gesplitst,,
waarvan het kleinste, achter het eiland, slechts voor vaartuigen
op inlandsche wijze opgetuigd bruikbaar is, terwijl het grootste
