425
Wanneer de inleiding ver genoeg gevorderd was, d.w.z. de
phalangen opgesteld en in beweging gezet waren, maakten zij
het front vrij.
De phalanx bestond uit hoplieden (phalangieten), gewapend
met schild, zwaard en lange lans, en moest door het handgemeen
de beslissing aanbrengen tot betere beveiliging der edele deelen
waren de hoplieden vrij zwaar gepantserdzij bewogen zich in
dichte groepen, met het doel de kracht hunner vijanden door
den schok te breken.
De Grieken kenden voor hunne zware infanterie feitelijk
slechts ééne linie. Epaminondas stelde in zijn scheeve slagorde
op den aanvallenden vleugel twee liniën op (slag bij Leuctra,
331 v. C.)later vormden Xenophon en Alexander de Groote
in sommige gevallen een tweede linie.
De logge gevechtsvormen der Grieken moesten het onderspit
delven tegen de bewegelijker slagorde der Romeinen. In den bloei
tijd hunner krijgskunde waren de Romeinsche legioenen in drie
liniën opgesteld, schaakbordsgewijze met 30—50 pas afstand. Het
gevecht werd door lichte infanterie (veliten) ingeleid, welke
met bogen of lichte werpspiesen was gewapend. Aan het hand-
gemèen nam zij in den regel geen deel. Dan kwam de eigen
lijke voorste linie, bestaande uit hastaten, gewapend met werp
spies, kort zwaard en dolk en slechts licht gepantserd. Zij
diende om den weg te banen voor de 2e linie, die der princi
pes met zwaardere wapenrusting, doch ook voorzien van een
werpspies en zwaard welke de beslissing moesten aanbren
gen. De eigenlijke zware infanterie, de 3e linie, bestaande uit
geharde en verdienstelijke krijgers: triariërs, greep slechts bij
noodzaak in; deze zwaar geharnasten voerden de vier meter
lange piek.
Wat later in den R.omeinschen tijd wendde Marius (157—86
v. C.) vergeefsche pogingen aan om te geraken tot een eenheids-
infanterie. Na de Grieken en Romeinen komen de barbaarsche
volken met hunne te hoop geloopen strijdende benden; in de
middeleeuwen, toen de ridderschap met aanhang de geheele in
fanterie op den achtergrond drong, raakte de krijgskunst in diep
verval. Men lette op den samenhang dier twee daadzaken
Eerst in het laatste gedeelte van dat tijdperk deden de Zwit-