iU
oorlog gevoerd werd, wanorde, gebrek aan vechtkunst en vaak
aan strijdlost een nieuwe vechtwijze doen ontstaan, die, eerst
geduld en scheel aangekeken, langzamerhand zich omzette in
een alles overtreffende tactiek.
Napoleon's genie maakte van den nood een deugd en regle
menteerde deze aanvalswijze, die ons doet terugdenken aan
den tijd der Romeinen, met dit onderscheid dat in den aanvang
de tirailleurs, die een goed deel van de beschikbare krachten
vormden, ook meewerkten aan de laatste handelingen in het
gevecht. Later verminderde Napoleon het tirailleurgevecht aan
zienlijk; het werd toen geleverd door een paar bataljons dei-
reserve, die op een gegeven oogenblik het front vrij maakten
en zich weer als reserve verzamelden. De overeenkomst met
de Romeinsche legioenentactiek spreekt nu nog duidelijker.
Napoleon gebruikte voor den stormaanval ook zeer diepe colon
nes, die zich vaak moeilijk over het terrein konden bewegen
en niet bepaald den indruk van „snelheid" opwekten. Die
colonnes leden zeer groote verliezen.
Het groote verbruik van troepen en de samenstelling der legers
uit militieplichtigen zou moeten leiden tot een eenheidsinfanterie,
opdat alle korpsen, in welke omstandigheden ook geplaatst, zich op
de hoogte zouden toonen van hun taak. Doch anderzijds deden weel
de herhaalde toevoegingen van, in later en tijd zelfs te jonge, sol
daten aan bestaande korpsen de noodzakelijkheid geboren worden
nieuwe legerafdeelingen op te richten, terwijl het gebruik van
troepen getrokken uit vreemde volken (dus dezelfde reden als
eertijds bij de staande legers) aanleiding gaf tot het oprichten
van een keurkorps, de garde, bestaande uit geharde, uitgezoch
te troepen en officieren, die de keizer nog inniger aan zijn per
soon bond door allerlei voorrechten, gunstbetoon, enz. Zoo werd
een algemeene reserve geschapen, die in vele gevallen den moree-
len steun vormde op het gevechtsveld en soms de eindbeslissing
moest toebrengen, herinnerende aan de triariërs der Romeinen.
Bij het eindigen van het Napoleontische tijdperk valt alzoo-
waar te nemen, dat het zwaartepunt allengs weer teruggebracht
was naar de colonnes; dat minder op vuurtactiek danopstoot-
tactiek werd aangestuurddat het algemeene karakter van het
