47
800 man sterk, waarvan de helft reservisten waren. Er behoorden
vele buitenlanders toe, die in Europeesche legers hadden gediend.
In de jaren tusschen '96 en '99 speelden buitenlanders een
groote rol in de oefening en samenstelling der artillerie; toch
was het een Boerenmacht, vrij goed geoefend, en ook hier kwam
de schietvaardigheid der Boeren aan het licht. Slechts enkelen ech
ter konden goed met de met tijdbuizen bewapende G.K. omgaan.
De artillerie van de Oranje Vrijstaat was van ouder datum
dan de Transvaalscheze werd in 1880 georganiseerd door majoor
Albrecht, die tot zijn gevangenneming bij Paardeberg aan het
hoofd stondook hierbij trof men enkele buitenlanders aan. De
reserves medegerekend was zij ongeveer 400 man sterk en zelfs
naar Europeesche opvattingen goed geoefend.
Er werd voorspeld, dat de moderne artillerie de Boeren in hun
bewegingsvrijheid zou hinderen en dat zij daardoor gedwongen
zouden zijn meer naar Europeesche beginselen op te treden
Enkele Boeren deelden deze opvattingen, doch ten onrechte.
De Boeren hadden de nieuwste Europeesche wapens aangeschaft,
doch voelden zich niet verplicht Europeesche opvattingen te vol
gen. Zij gebruikten de Creusots en Vickers-Maxims in verband
met hun systeem, zooals zij dat met den Mauser deden; in t
kort de Boeren artillerist gebruikte zijn vuurmond naar dezelfde
tactische beginselen als de burger zijn geweer. Hij maakte zoo
veel mogelijk gebruik van dekking, kunstmatige of natuurlijke
en veranderde van stelling, zoodra de vijand zich ingeschoten
had. Hij hield zijn vuur in, als hij den tegenstander wilde ver
rassen, hoewel hij hem overigens gaarne op een afstand hield en
ten volle gebruik maakte van het voordeel, dat de grootere dracht
van zijn vuurmond hem bood.
Geleide had hij niet noodig, hij trok terug als de vijand te
dicht naderde.
De fouten, die de artillerie der Boeren aankleefden, waren die
van hun geheele systeemde tegenzin om zich in open terrein
bloot te geven en het gemis aan samenwerking, waardoor het
moeilijk werd het vuur op een bepaald doel te concentreeien.
Yooral bij de artillerie zijn deze fouten van belang, doch er mag
niet vergeten worden dat ze meest één tegen vier stonden, en
dan nog tegen de best geoefende Europeesche artillerie.
