288
door talrijke heggen voor troepenbewegingen bepaald meer of
minder onbruikbaar moet worden genoemd, wordt dit op de
kaart aangeduid.
Om overlading der militaire kaarten zooveel mogelijk te voorko
men, worden eindelijk nog alle administratieve grenzen behalve
die der gewesten zoomede alle grenzen van landbouwonder
nemingen en particuliere landerijen met de bijbehoorende namen
weggelaten.
Ook de lettering oefent een grooten invloed uit op de lees
baarheid eener kaart, maar niet minder op de overlading. Maakt
men de namen betrekkelijk klein om toch vooral de details goed
te doen uitkomen, dan zijn ze voor velen minder goed leesbaar
neemt men ze groot, dan zijn ze wel voor een ieder zeer duidelijk,
maar dan bedekken ze weder vele belangrijke details en vullen
de kaart noodeloos.
Er moet dus gestreefd worden naar eene duidelijke en zeer
eenvoudige lettering, die vooral goed verband houdt met de schaal
der kaart. Maar helaas, juist te dien opzichte zijn velen niet te
voldoen en vooral de hoogere troepenaanvoerders, die zich, even
als elk ander mensch op hun leeftijd, niet meer in 't genot van
een paar jeugdige oogen mogen verheugen en voor wie alle klein
schrift min of meer uit den booze is. Voor hen is echter alleen
berusting mogelijk in het feit, dat op kaarten op kleine schaal,
als onze militaire kaarten, klein schrift nu eenmaal niet te ver
mijden is.
Omtrent de lettering onzer militaire kaarten kunnen wij ein
delijk nog van iets nieuws melding maken, nl. van de door-
loopende nummering der gelijkluidende namen, geplaatst bij de
niet zelden zeer verspreid liggende onderdeelen eener kampong.
Daardoor wordt voorkomen, dat in een marsch- of gevechtsbevel
eene veelal uitvoerige omschrijving noodig is van de bewoonde
plaats die men bedoelt.
Uit het vorenstaande valt nog de gevolgtrekking te maken,
dat bijna alle details, die in een Indisch terrein voorkomen en
die ook op de gewone topographische detailbladen op 1:20.000
zijn aangegeven, op een militaire kaart even onmisbaar zijn.
Klagers over overlading der kaarten zullen daarmede, naar wij
vertrouwen, in de toekomst wel rekening willen houden.