442
"bestaande uit niet veel meer dan modderpoelen, door eene ruwe-
omheining afgesloten. De Bonier doet zijne behoeften nabij zijn
huis op den bodem, zoodat, ook wegens afwezigheid van afvoersloo-
ten, verregaande vervuiling van den bodem plaats heeft. Slechts,
aanzienlijken beschikken over een kuil onder het huis voor uit
werpselen en afvoer van keukenwater. Wegens den weinig vei-
ligen toestand in Boni zijn de meeste huizen met paggers van.
levende en doode takken, oude gespleten bamboe, enz. omgeven.
Slechts op enkele plaatsen aan de Tjinrana en andere rivier
monden treft men groote huizengroepen aan. De grootste kam
pong is Welado aan de Tjinrana, dat thans aanééngebouwd is-
met de kampong Labisa en 700 huizen telt. In de vlakte
tellen de kampongs gemiddeld 50 huizen; in het gebergte-
komen slechts gehuchten voor.
8. Taal en letterkunde.
De taal die in Boni gesproken wordt is de Boegineesche, dier
zooals Dr. Matthes in zijne Boegineesche spraakkunst zegt, tot
den zg. Polynesischen taalstam behoort en wel bepaaldelijk tot
de voornaamste hoofdvertakking van dien taalstam. Zij heeft uit
dien hoofde groote overeenkomst met het Javaansch en het Ma-
leisch, doch inzonderheid met het Makassaarscheene overeen
komst niet zoozeer in klanken en woorden als wel in wijze van
woordvorming en syntaxis. Zij is rijk aan woorden, evenwel
op verre na niet zooals het Javaansch, terwijl zij ook in ont
wikkeling en rijkdom van gramaticale vormen beneden laatst
genoemde taal staat. Verschil in taal naarmate van den ver
schillenden stand der sprekers wordt alleen ten opzichte van
enkele woorden aangetroffen. Het Boegineesch heeft een eigem
letterschriftnegentien der letters zijn dezelfde als waarvan de
Makassaar zich bedient, doch er zijn nog vier samengestelde
letters bijgevoegd, zoodat het alphabet uit 23 letters bestaat.
Het Boegineesch wordt evenais het Makassaarsch van links
naar rechts geschreven; de letters staan elk op zich zelf.
Bij het transcribeeren der eigennamen met Latijnsche karakters
worden verschillende schrijfwijzen gevolgd, hetgeen veroorzaakt,
dat oningewijden zich dikwijls onverstaanbaar uitdrukken. De
ambtenaren in Zuid-Celebes volgen in hunne correspondentie
