Bij nevelige atmosfeer en duisternis en in het algemeen bij het meten van groote afstanden, is het noodzakelijk, dat men beschikt over een instrument met groote helderheid. 4. Mechaniek. Zooals reeds vroeger werd vermeld, wordt de met den afstand- meter gemeten afstand normaal in dit instrument met den doel- hoek verwerkt tot hoogte. Dit laatste heeft automatisch plaats, waartoe gebruik wordt gemaakt van tandraderen of tandrandspi- ralen. Bij sommige systemen (z. g. altimeters) wordt, indien de hoogte zich niet wijzigt, de afstandverandering automatisch bijgehouden door het instrument voor doelhoek gericht te houden, zoodat de afstandinstelling verder plaats heeft als op een stilstaand doel. Dit biedt de volgende voordeelen het instellen kan rustiger geschieden, het bepalen van het midden tusschen een „plus"- en „min"-instelling is nauwkeuriger (zie onder 5) en de meetman zal na de eerste instelling, ook zonder den meetknop te bewe gen, steeds ten naaste bij ingesteld blijven. Met het oog op de gewenschte onderlinge onafhankelijkheid der metingen is het noodig, de instelling na elke meting te ver breken er bestaat nl. gevaar, dat de meetman na de eerste instel ling te veel op de juistheid daarvan zal vertrouwen, waardoor dan van een herhaalde meting van de hoogte, noodig voor het bepalen van het gemiddelde, in den eigenlijken zin geen sprake meer is. Als een bezwaar van de altimeters moet worden vermeld, dat de minimum hoogte (c. q. doelhoek), beneden welke geen hoogte kan worden gemeten, vergeleken bij sommige andere systemen vrij groot is, zoodat eerder van hoogtemeting op afstandmeting moet worden overgegaan. Verder is de instrumentfout van dit type afstandmeter tengevolge van de gecompliceerde mechanische inrichting grooter dan die van het eenvoudige type, welk laatste ook aanmerkelijk lichter is. (Zie ook onder 6 5. Het richten en meten. Bij alle moderne afstandmeters voor het meten op luchtdoelen wordt de zijdelingsche richting met behulp van een specialen kijker gegeven door een afzonderlijken richter. Sommige nieuwere instrumenten zijn bovendien voorzien van een inrichting, waarmee ook de hoogterichting door een afzon lijken richter wordt gegeven. In dit geval moet de meetman, onafhankelijk van den door den richter gegeven doelhoek, kleine wijzigingen in de hoogterichting tot stand kunnen brengen door middel van een extra doelhoek-handrad. Zoodoende kan bij ste- 55

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1933 | | pagina 55