(aan de overzijde van de Skroda) is de vijand aan het wijken;
de terugweg naar Lomza moet den vijand worden afgesneden".
De aanval werd goed voorbereid door artillerievuur, waardoor
de vijand genoodzaakt werd zijn stellingen te ontruimen. Het reeds
eerder genoemde rechter vóór-bataljon bereikte het bosch, schoof
eenige flankdekkingen uit, voor zoover het bosch dit toeliet en
rukte langs den weg verder voorwaarts. Links van het bataljon,
bij het nevenkorps werd hevig strijdrumoer vernomen.
Ondertusschen was het stikdonker geworden en was het be
ginnen te regenen. Het bataljon bereikte de rivier, waar door de
voorhoede werd vastgesteld, dat de brug was afgebrokende
balken en planken bevonden zich echter aan den eigen oever.
De bataljonscommandant gelastte de spitscompagnie de brug te
herstellen, opdat de mitrailleurcompagnie en de gevechtstrein van
het bataljon zouden kunnen volgen. Op het oogenblik echter
dat de spitscompagnie deze opdracht wilde gaan uitvoeren, blik
semde uit het dorp aan de overzijde van de rivier plotseling een
vuursein. Op dit teeken brandde van alle zijden, zelfs uit den
rug van het bataljon, een moorddadig infanterievuur losook
artillerie projectielen sloegen in.
Het bataljon geraakte in paniek niemand wist wat er gebeurde,
allen schoten wild naar alle richtingen. Het tumult werd nog
vergroot door het gesteun en gekerm van de gewonden, dat door
het bosch hol werd weerkaatst. De troepen drongen in achter-
waartsche richting terug; een kreet weerklonk: „alles rechts
omkeert
De bataljonscommandant overziet echter bliksemsnel den hache-
lijken toestand en roept zijn manschappen toe, of zij hem
alleen willen laten De bataljons-adjudant, die naast hem staat,
heft een „hoera"-geroep aan, dat door de onmiddellijke om
geving wordt overgenomen en zich snel naar alle zijden voort
plant De paniek is bezworen het bataljon stormt voor
waarts en is weinig oogenblikken later paniek en aarzeling
vergeten.
Ten slotte nog enkele voorvallen uit den Wereld-oorlog,
welke ons wederom laten zien, hoe troepen, welke door een
paniekstemming zijn aangegrepen, door het rustige optreden van
den commandant of van één der manschappen dan wel dooreen
handeling, welke afleiding of ontspanning geeft, weder tot be
zinning komen.
Voorbeeld 18.
Eind September 1914 braken bijna dagelijks in de Duitsche
loopgraven aan het Westfront vuurpanieken uit, welke als regel
werden uitgelokt door eenige schoten van den vijand. Een der
hevigste dezer vuurpanieken, welke noch door fluitsignalen was
701