A. DE EERSTE MAANDEN VAN HET BESTAND. Door het sluiten van het Twaalfjarig Bestand had de Republiek plaats genomen in de rij der souvereine staten van Europa. Welk verschil tusschen de mokerslagen der Watergeuzen bij opening der poorten van den Briel op 1 April 1572 en de plechtige afkondiging van het plakkaat van 26 Juli 1581, waarbij denvolke, neen aan gansch Europa, werd medegedeeldom welke redenen de Geünieerde Nederlanden hadden besloten den koning van Spanje te verlaten. De Staten-Generaal verklaarden: Alsoo een yegelick kennelick is, dat een Prince van den „Lande van Gode ghesteldt is tot Hooft over Syne Ondersaten, om de „selve te bewaren ende beschermen van alle ongelyck, overlast ende „geweldt Ende soo wanneer hij sulcx niet en doet, maer deselve soeckt „te verdruckent'overlastenheure oude vrijheyt en Privilegiën te be- „nemenheur te gebieden ende gebruycken als slaven moet gehouden „worden als een Tyran ende verlatente meer soo wanneer d'Ondersaten „met ootmoedige verthooninge niet en hebben heuren voorsz. Prince „konnen vermorwennoch van syn tyrannigh opset gekeerenende alsoo „egeen ander middel en hebben om heure eygene, heurer Huysvrouwen, „Kinderen ende Nakomelingen aengheboren vrijheyt (daer sy nae de Wet „der Natueren goed ende bloedt schuldigh syn voor op te setten) te „bewaren ende beschermen „Doen te weten: Dat wij 't ghene voorsz. overgemercktende door „den uytersten noot als voren, gedrongen zynde, by gemeynen Accoorde, „deliberatie ende overdragen, den Coningh van Spangien verklaert hebben „ende verklaren midts desen, ipso jure vervallen van syne Heerschappye „Gerechtigheydt ende Erffenisse van de voorseyde Landen" (1). En na die forsche taal van een klein volk tegen den machtigsten potentaat der oude en nieuwe wereldna hevigen strijd voor onafhanke lijkheid en vrijheid van geweten, had het tractaat van 9 April 1609 geleid tot erkenning der Yereenigde Nederlanden als vrije Landen, Pro vinciën en Staten. 1 (1) Zie G. P. B. I, 26.

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

NIMH | 1915 | | pagina 25