vanaf HMS FURIOUS werd gedaan op een
Duitse zeppelin-haven. Het zou echter tot de
Tweede Wereldoorlog duren aleer de waar
de van de carrier volledig werd erkend.
Eerst heerste er een zeker sceptisme jegens
het vliegtuig bij de marines en vooral tegen
het vliegkampschip. Mannen als Mitchell,
Trenchard en ook later 'Bomber' Harris
betoogden, dat zij eigenlijk onnodig waren,
daar het vliegtuig van een luchtmacht (Air
Force) alleen al een oorlog kon winnen. Die
visie werd in de Tweede Wereldoorlog gelo
genstraft, en ook daarna!
Trenchard's visie leidde tot de oprichting
van de Royal Air Force op 1 april 1918, waar
bij de R.A.F. niet alleen eigen taken kreeg,
doch ook de Navy en Army van vliegtuigen
en personeel diende te voorzien. Doel en
middelen werden onder één noemer
gebracht. Dat vond de Royal Navy een slech
te zaak, die met de in 1914 opgerichte Royal
Naval Air Service veel tot de ontwikkeling
van de Fleet Air Arm en de overwinning had
bijgedragen. 'Seawarfare has to be executed
by one company (in the same uniform)'
bleef het motto van de Admiralty.
Gevolg van de oprichting van de R.A.F. was,
dat het Air Ministry voornamelijk ging uitma
ken wat voor vliegtuigen goed waren voor de
Fleet Air Arm en hoe de bemanningen wer
den samengesteld. Vaak waren de bemannin
gen een 'mix' van R.A.F. en RN, die niet met
'hun' schip waren geïntegreerd, zodat die
weinig gemotiveerd waren.
De ruzie liep zo hoog op, dat de politici in
1987 de door hun voorgangers in 1918 geno
men besluiten terugdraaiden en zo de Fleet
Air Arm weer onder de Royal Navy kwam,
hetgeen in 1989 werd voltooid.
De Fleet Air Arm begon dan ook de inmid
dels uitgebroken Tweede Wereldoorlog met
verouderde vliegtuigen, waaraan haastig
omgebouwde Hurricanes, Spitfires en Battles
(z.g. Sea Hurricanes, Seafires en Fulmars)
werden toegevoegd. Die waren echter vanwe
ge prestaties bij deklandingen en hun gerin
ge actieradius inferieur aan soortgenoten bij
andere marines. Dat zou leiden tot de aan
koop van een groot aantal Amerikaanse
vliegtuigen, speciaal voor carriers ontwor
pen.
Sceptisch stonden ook de scheepsartilleris-
ten, de z.g. 'gunners' tegenover de carrier.
Zij betoogden, dat het slagschip met steeds
groter wordende kanons en zwaarder pant
ser, betere waterdichte indeling en beheer
sing van schade, de kern van de vloot zouden
blijven. Naast de ontwikkeling van het vlieg
kampschip zou die van het slagschip door
blijven gaan.
De USNavy had eerst te duchten van de theo
rie van generaal Mitchell, waarbij hij niet
alleen de Army Air Force als een apart derde
krijgsmachtdeel voorstond, maar ook
beweerde dat een slagschip door een vlieg
tuig tot zinken kon worden gebracht. Niet
erg realistische proeven werden in 1921
genomen met voor anker liggende schepen,
zodat uiteindelijk ook het zwaarste schip, het
Duitse slagschip OSTFRIESLAND zonk. De
USNavy maakte daartegen zinvolle tegenwer
pingen; de schepen lagen voor anker en kon
den niet een aanval met koers- en vaartveran
deringen bemoeilijken; er was geen luchtaf
weer, de schepen waren niet tegen vliegtuig
bommen gepantserd en hadden geen
scheepsbeveiliging om in geval van schade,
die te beperken. Behalve dat, konden gelijke
resultaten ook geboekt worden met boord-
vliegtuigen.
Het vormen van een 'vuist' met boordvlieg-
tuigen was namelijk al snel bij de USNavy
erkend.
Aparte boordvliegtuigen werden ontworpen,
zoals in de jaren dertig de Devastator torpe
dovliegtuigen, Dauntless duikbommenwer
pers en Wildcat boordjagers, die door hun
constructie, hun pantser en speciale voorzie
ningen een groot incasseringsvermogen had
den, doch wat langzamer waren en minder
bereik hadden dan bijvoorbeeld hun Japanse
tegenhangers, resp. de Kate, de Val en de
Zero.
Reeds bij oefeningen in de jaren dertig wer
den vanaf vliegkampschepen aanvallen
gedaan op Pearl Harbor, tot verrassing van
de 'verdedigers', zonder dat daaruit lessen
werden geleerd. De waarde van de z.g. fleet-
carrier nam steeds meer toe.
Bij de USNavy en de Japanse Marine behiel
den de 'gunners', zij het in mindere mate,
hun kritiek en bleef men ook .slagschepen
25